Ortodonti̇k Di̇ş Hareketi̇ni̇ Taki̇ben Di̇ş Pulpa Vi̇tali̇tesi̇ni̇n İncelenmesi̇

Abstract

ÖZET Amaç: Üst altı ön diĢi kapsayan ortodontik diĢ hareketinin hem termal hem de elektrikli uyarana karĢı pulpa cevabına etkisini aktif ortodontik tedavi ve retansiyonu esnasında değerlendirmektir. Materyal-Metod: Sabit ortodontik tedavi ihtiyacı olan 27 birey çalıĢma grubu olarak kullanılırken, 27 ortodonti hastası olmayan bireyde kontrol grubu olarak seçildi. Soğuk ve elektrikli uyaran üst kesici ve köpek diĢlere sabit apareylerin yerleĢtirilmesinden hemen önce ve aktif tedavi esnasında düzenli aralıklarla ve retansiyon aĢamasında ise 4 ay boyunca uygulandı. Her bir zaman dilimindeki her bir diĢ için negatif yanıt sayısı her grupta da kaydedildi. Verilerin analizi Mann Whitney-U ve ki kare testleri kullanılarak yapıldı (p<0.05). Bulgular: Kontrol grubunda tüm diĢler EPT ve termal pulpa testlerine tüm zaman dilimlerinde pozitif yanıt verdi. Ortodonti grubunda, baĢlangıçta EPT'ne 2 diĢ, termal teste sadece 1 diĢ yanıt vermedi (T0). Bundan sonra, her iki test içinde negatif yanıt sayısı kademeli olarak arttı ve aktif tedaviden 3 ay sonra maksimum değere ulaĢtı (T3) ve sonra test süresinin sonuna doğru kademeli olarak azaldı (T6). BaĢlangıçta, ortodonti hastalarında EPT yanıt eĢiği özellikle de üst yan kesici diĢ için daha yüksekti. Kontrol grubu için, çalıĢma süresi boyunca yanıt eĢiği göreceli olarak sabitti. Ortodonti grubunda, kuvvetin uygulanması EPT yanıt eĢiğini hemen artırıp (T1) 2 aydan sonra en yüksek değere ulaĢtırdı (T3) ve sonra kademeli olarak azalttı. Aktif tedavinin sonunda, cevap eĢikleri artmıĢ kaldı fakat retansiyon aĢamasının sonuna doğru tedavi öncesi değerlere döndü. Sonuç: DiĢ hekimleri ortodonti hastalarında elektrikli pulpa testi yanıtlarını dikkatli yorumlamalıdır.