Ortopedi Ameliyatı Geçiren Hastaların Venöz Tromboemboli Riskini Önlemeye Yönelik Bilgi Gereksinimleri ve Uygulamalarının Belirlenmesi

Abstract

Çalışma ortopedi ameliyatı geçiren hastaların venöz tromboemboli (VTE) riskini önlemeye yönelik bilgi gereksinimleri ve uygulamalarının belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma Ankara'daki bir eğitim araştırma hastanesinde 18.07.2018-19.10. 2018 tarihleri arasında 140 hasta ile yapılmıştır. Verilerin toplanması amacı ile araştırmacı tarafından oluşturan hasta tanımlayıcı bilgiler formu, VTE hasta bilgisi formu, Derin Ven Trombozu (DVT) tanılama kriterleri formu, Autar Risk Tanılama Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde sayı ve yüzde gibi tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda Autar DVT Riski Tanılama Ölçeğine göre ameliyat sonrası dönemde hastaların çoğunda birden fazla VTE risk faktörü olduğu, en fazla ileri yaş, normal kilonun üzerinde olma, ortopedik (bel altı) cerrahi girişim geçirme ve oldukça bağımlı (yardıma ihtiyacı var) olma risk faktörlerine sahip oldukları saptanmıştır. Çalışmaya katılan hastaların %81,4'ünün VTE tanımını, %87,8'inin VTE risk faktörlerini, %87,8'inin VTE riskini azaltacak uygulamaları bilmediği saptanmıştır. Ameliyat sonrası dönemde tromboprofilaksi yöntemlerinin uygulanmasına rağmen hastaların yarıdan fazlasının kompresyon çorabı kullanımı hakkında ve %80,9 oranında antikoagülan ilaç kullanımı hakkında bilgilerinin olmadığı belirlenmiştir. Sonuç: Çalışmamızda hastaların VTE açısından birden fazla risk faktörüne sahip olmalarına karşın yüksek oranlarda bilgi eksiklikleri olduğu saptanmıştır. Hastaların VTE ile ilgili bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve bu konudaki bilgilerinin eğitimlerle artırılması; hastaların bireysel değerlendirme yapmalarını sağlayacak, hastanede ve taburculuk sonrası dönemlerde VTE görülme sıklığı azaltacaktır. Bunun sonucunda hastaların yaşam kalitesi artacak, hastanede kalış süreleri ve sağlık harcamalarının azalacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Venöz tromboembolizm; risk değerlendirmesi; ortopedi; eğitim gereksinimleri değerlendirmesi.