Otitis media acuta bij kinderen onder de twee jaar

Abstract

Samenvatting Volgens de in 1999 gereviseerde NHGstandaard otitis media acuta kan ook bij kinderen tussen zes maanden en twee jaar een afwachtend beleid gevoerd worden net zoals bij oudere kinderen. Recent is dit beleid door een in Nederland uitgevoerd onderzoek onderbouwd. Het NHG-advies om antibiotica voor te schrijven als de klachten langer dan drie dagen duren, kon echter niet onderbouwd worden. Kinderen onder de twee jaar met een otitis media acuta (OMA) bleken langdurig klachten te houden: 50% hield langer dan acht dagen klachten van oorpijn en/of huilen. De duur van de klachten werd niet beı¨nvloed door antibiotica.Het blijft moeilijk te voorspellen welke kinderen recidiverende OMA of persisterende middenooreffusie na een episode van OMA zullen krijgen. De tijd zal dan uitsluitsel brengen.Keywords antibiotica Á kinderen Á luchtweginfecties (bovenste) Á otitis media Inleiding Een Nederlandse huisarts met een normpraktijk ziet per jaar 10 tot 15 kinderen jonger dan twee jaar met een acute middenoorontsteking.1 De huisarts behandelt bijna al deze kinderen zelf. In 1999 werd de NHG-standaard otitis media acuta (OMA) aangepast en wordt nu ook voor de kinderen tussen zes maanden en twee jaar een afwachtend beleid voorgesteld, zoals dat gangbaar was bij de kinderen ouder dan twee jaar.2 Nederland neemt met dit beleid internationaal gezien een uitzonderingspositie in. In de meeste landen wordt geadviseerd om een episode van OMA te behandelen met een antibioticum.3,4 Mede door de resultaten van twee recente meta-analyses over het effect van antibiotica bij OMA wordt ook internationaal steeds vaker een restrictief beleid voorgesteld.5,6,7,8,9 Maar bij kinderen onder de twee jaar wordt bij een otitis media acuta veelal zonder meer een antibioticum geadviseerd. Ten tijde van de revisie van de standaard was er over de effectiviteit van antibiotica bij OMA bij kinderen jonger dan twee jaar weinig bekend. De beperkte informatie die er was, liet geen voordeel zien voor antibiotische therapie.10 Het aloude adagium 'primum non nocere' heeft mogelijk geprevaleerd bij het samenstellen van de standaard. De reeds gangbare praktijk in Nederland waarbij ook de jongere kinderen met een OMA slechts in ongeveer 25% een antibioticum krijgen, zal bij het advies ook wel een rol gespeeld hebben.1,11Om de vraag, wat het beste beleid bij jonge kinderen met OMA is, te kunnen beantwoorden moeten eerst enkele andere vragen beantwoord worden: