Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bir Çocuğa Temel Matematik Becerilerinin Öğretiminde Baba Eğitim Programının Etkililiği

Abstract

ÖzBu çalışmanın amacı baba eğitim programına katılan bir baba tarafından sunulan öğretimin otizm spektrum bozukluğu olan çocuğun temel matematik becerilerini edinmesi üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç kapsamında çocuğun performansına ilişkin nasıl yoklama alınacağına ve sistematik öğretim ve eşzamanlı ipucuyla öğretim süreçlerine ilişkin bir baba eğitim programı hazırlanmıştır. Eğitimlerden sonra ayrıca babaya çocuğuna öğreteceği ilk iki becerinin öğretiminde model olabilecek video modeller verilmiştir. Uygulama süreci içerisinde ise ilk iki beceri öğretiminde babanın performansına ilişkin araştırmacı tarafından dönüt sağlanmıştır. Davranışlar arası çoklu yoklama modeline göre tasarlanan araştırmanın bulguları, babanın sunduğu eşzamanlı ipucuyla öğretimin çocuğunun temel matematik becerileri öğrenmesinde etkili olduğunu göstermektedir. Babaya sunulan performans dönütü ile uygulama güvenirliğinde artış olduğu görülmüştür. Son beceri öğretiminde ise baba ipucu ve dönüt almadan eşzamanlı ipucuyla öğretim uygulamasını yüksek düzeyde güvenirlikle gerçekleştirmiştir.

Zihin Yetersizliği Olan Bireylere Kişisel Bakım Becerilerinin Öğretiminde Bir Aile Eğitimi Programının Etkililiği

“…Previous studies have found that self-care skills may be acquired through formal and informal means (Purpura et al, 2013;Shanley et al, 2017;Skwarchuck et al, 2014). For example, the skills in question may be learned spontaneously during daily life with the support of same-gendered family members, which may also be realized through a systematic educational process (Aydın & Cavkaytar, 2019). Acquiring self-maintenance and self-care skills allows an individual to lead a fuller, more independent life.…”

“…Moreover, individuals with ID could engage in personal grooming with the support of adults. However, parents can teach their children the skills mentioned above when appropriate, high-quality opportunities are made available to them (Aydın & Cavkaytar, 2019).…”

“…Bunlara ek olarak çocukları en iyi tanıyan kişiler yine onların aileleridir. Dolayısıyla eğitim-öğretim sürecinde nitelikli ve uygun eğitim olanakları sağlandığı zaman ve ailelerin sürece katılımıyla formal ve informal olarak öz bakım becerileri özel gereksinimi olan bireylere kazandırılabilir (Aydın & Cavkaytar, 2019;Purpura vd., 2013;Shanley vd., 2017;Skwarchuk vd., 2014).…”

“…Öz bakım becerileri günlük hayatta ev içerisinde çocuğun cinsiyetine göre anne/baba, abi/abla desteğiyle spontan bir şekilde gerçekleştirilebileceği gibi, sistematik bir öğretimsel süreç içerisinde de gerçekleştirilebilir (Aydın & Cavkaytar, 2019). Aile üyelerinin çocuklarına sistematik öğretim sunabilmeleri için aile eğitimi hizmetlerinden yararlanmaları gerekmektedir.…”

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Öğrencilere Matematik Becerilerinin Öğretimi: Tek-Denekli Deneysel Araştırmaların Sistematik Derlemesi

“…Gobadze ve Düzkantar (2019) ile Yıkmış ve diğerleri (2018) tarafından gerçekleştirilen derleme çalışmalarında özel eğitim alanında matematik öğretimi ile ilgili ulusal alanyazındaki çalışmalar doküman analizi yöntemiyle incelenmiş ve araştırmaların eğilimleri belirlenmeye çalışılmıştır. Görüldüğü üzere ülkemizde OSB olan öğrencilerin matematik becerilerini geliştirmede çeşitli yöntem ve stratejilerin etkililiğinin incelendiği pek çok araştırma olmasına karşın (örn., Albay, 2020;Aydın & Cavkaytar, 2020;Karabulut ve diğerleri, 2015; bu öğrencilerle gerçekleştirilen matematik araştırmalarının sistematik olarak incelenmesini ve araştırmaların yöntemsel kaliteleri açısından değerlendirilmesini hedefleyen herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır.…”