Outdoor education w dobie popandemicznej – doświadczenia i potrzeby animatorów-praktyków w pracy z dziećmi i młodzieżą na przykładzie polskich organizacji pozarządowych

Abstract

<b>Wprowadzenie</b>. Punktem wyjścia dla rozważań podjętych w artykule stały się doświadczenia dzieci i młodzieży w Polsce związane z popandemiczną rzeczywistością, takie jak osłabienie więzi społecznych czy zmniejszenie czasu spędzanego na świeżym powietrzu. W tym kontekście – wartościowe poznawczo zjawisko – stanowi edukacja outdoorowa, o czym świadczy także rosnące nią zainteresowanie wśród edukatorów, animatorów i nauczycieli. W pierwszej części opracowania autorka prezentuje ramy definicyjne pojęć związanych z outdoor education, istotnych dla dalszych rozważań, umiejscawiając je w kontekście przeciwdziałania skutkom pandemii. <b>Cel</b>. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań własnych dotyczących rozpoznania doświadczeń, możliwości i potrzeb w zakresie implementacji edukacji outdoorowej w środowiskach organizacji pozarządowych z perspektywy animatorów-praktyków. Główny problem badawczy był następujący: Jakie są możliwości i potrzeby w zakresie implementacji edukacji outdoorowej z perspektywy badanych animatorów? <b>Materiały i metody</b>. Badanie miało charakter jakościowy, a paradygmat badań stanowiły teorie interpretatywne (Denzin, Lincoln, 2005). Metodą badawczą były częściowo ustrukturalizowane jakościowe wywiady badawcze, przeprowadzone w oparciu o przygotowany przewodnik do wywiadu. Grupę osób badanych stanowiło pięciu animatorów (dwóch mężczyzn i trzy kobiety), pracujących w organizacjach pozarządowych o średniej wielkości w Polsce. Dobór osób badanych był celowy i uwzględniał specyfikę środowiska pracy oraz uprzednie doświadczenie w zakresie edukacji outdoorowej. Analiza miała charakter formalny i jakościowy. <b>Wyniki</b>. Wyniki badań ukazały pogłębione i złożone doświadczenia animatorów-praktyków w zakresie edukacji outdoorowej oraz ich potrzeby i możliwości w nawiązaniu do implementacji tej edukacji w pracy z dziećmi i młodzieżą w środowisku pozaformalnym. Model outdoor education, wyłaniający się z wypowiedzi osób badanych, ukazał bogate doświadczenie poparte refleksją nad specyfiką prowadzonych działań, szczególnie w kontekście: pracy w naturze, znaczenia indywidulanych przeżyć, stwarzania sytuacji umożliwiających budowanie samodzielności i doświadczania ryzyka oraz budowania relacji interpersonalnych w grupie. Artykuł powstał jako część projektu badawczego, koordynowanego przez Stowarzyszenie Edukacji Krytycznej w ramach “Programu Funduszu Pomocowego dla Organizacji Pozarządowych oraz Inicjatyw Obywatelskich 2022-2023”, finansowanego przez Polsko-Ame�ykańską Fundacja Wolności, a realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji.