Amaç: Glukagon benzeri peptid-1 (GLP-1), bağırsak L hücrelerinde proglukagondan sentezlenen bir inkretin hormondur. Diyabetes
mellitus tedavisinde yaygın olarak kullanılan GLP-1 analoglarının antidiyabetik etkilerinin yanı sıra nöroplastisiteyi sağlayarak
nöroprotektif, prokognitif ve diyabete bağlı komplikasyonların önlenmesinde etkili olduğu bildirilmektedir. Üriner disfonksiyonlar
diyabet ve obezitede sıklıkla gözlenmektedir. Kan şekerini düşürücü etkisinden bağımsız olarak GLP-1 reseptör agonistlerinin direkt
mesane düz kasının üzerindeki etkilerinin belirlenmesi bu hasta gruplarında aşırı aktif mesane gelişiminin önlenmesinde yararlı etkiler
ortaya çıkarabilir. Bu çalışmanın amacı gastrointestinal düz kas fonksiyonları üzerine düzenleyici etkileri bildirilen GLP-1 reseptör
agonistinin mesane düz kas kasılma ve gevşeme yanıtları üzerine olan etkisini incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmada 300-325 g ağırlığında erkek yetişkin Wistar Albino cinsi sıçanlar kullanılmıştır (n=7). Detrüsör kas
şeritlerinin kasılma ve gevşeme yanıtlarını incelemek için organ banyosu sistemi kullanılmıştır. Mukozası sağlam kas şeritleri izole organ
banyosuna asılarak izometrik kasılma yanıtı karbakol ( 3×10-6 M) ile oluşturulmuştur. Karbakolle kasılmış düz kas şeritlerine GLP-1
reseptör agonisti olarak liraglutid kümülatif (10-8-10-2 M) olarak uygulanarak düz kas kasılma yanıtlarındaki değişim belirlenmiştir.
Gevşeme yanıtları incelemek için izoproterenol (10-8-10-2 M) kullanılmıştır. Karbakolle kasılmış düz kas şeritlerine kümülatif olarak
liraglutid uygulanarak gevşeme yanıtları kaydedilmiştir. Ayrıca GLP-1’in etki mekanizmasını tespit edebilmek için organ banyosuna
nöronal nitrik oksit sentaz (nNOS) inhibitörü Nω-Nitro-L-arginine (L-NNA) (10 mM) eklenerek gevşeme yanıtları üzerine etkisi
değerlendirilmiştir. Sonuçların istatistiksel değerlendirmesi Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılarak yapılmıştır.
Bulgular: GLP-1 reseptör agonisti liraglutid 3×10-6 M dozunda karbakolle oluşan kasılma yanıtında istatistiksel olarak anlamlı bir
değişime neden olmamıştır (p=0,768). Önceden 3×10-6 M karbakol ile kasılmış düz kas şeritlerine kümülatif olarak uygulana liraglutid
(10-4 ve 10-2 M dozlarında) izoprotrenol ile benzer gevşeme yanıtına neden olmuştur. İzole organ banyosu ortamına LNNA eklenmesi,
liraglutid bağımlı gevşeme yanıtında istatistiksel olarak anlamlı azalmaya neden olmuştur (p=0,019, p=0,033).
Sonuç: Çalışmanın sonuçları GLP-1’in büyük olasılıkla mesane düz kas duvarında GLP-1 reseptörü aracılığıyla gevşemeye neden olabildiğini
göstermektedir. İn vitro koşullarda ve sağlıklı detrüsör kas dokusundan elde edilen veriler, liraglutid ile oluşan gevşeme yanıtının
mekanizmaları arasında nitrik oksitin rol oynadığını düşündürmektedir. Bu sonuçların aşırı aktif mesane modellerinde ve in vivo koşullarda
daha ileri çalışmalarda desteklenmesi gerekmektedir.