Öz Düzenleme Becerilerinin İlkokula Hazırbulunuşluk Üzerindeki Etkisi

Abstract

Bu araştırma, öz düzenleme becerilerinin ilkokula hazırbulunuşluk üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Muğla ili Menteşe ilçe merkezinde, Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı okul öncesi eğitim kurumlarına devam etmekte olan, normal gelişim gösteren ve bir sonraki eğitim öğretim yılında ilkokula başlayacak çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemine iki özel anaokulu, iki resmi anaokulu ve üç ilkokula bağlı anasınıfına devam eden ve bir sonraki eğitim öğretim yılında ilkokula başlayacak olan 255 çocuk dâhil edilmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada, Smith-Donald ve arkadaşları (2007) tarafından geliştirilen ve Fındık Tanrıbuyurdu (2012) tarafından Türkçe-ye uyarlanan "Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği (PSRA)" ve G.H. Hiltreth ve arkadaşları (1949) tarafından geliştirilen ve Oktay (1980) tarafından Türkçeye uyarlanması yapılan Metropolitan Okula Hazırbulunuşluk Testi (Metropolitan Readiness Test) kullanılmıştır. Verilerin analizinde, SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Puan türlerinin normallik testleri sonucunda normal dağılım gösterdikleri tespit edildiğinden iki gruplu karşılaştırmalarda bağımsız grup t-testi, üç ve daha fazla gruplu karşılaştırmalarda ise anova testi kullanılmıştır. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için basit doğrusal regresyon, ölçeklerin alt boyutları arası ilişkileri incelemek için ise Pearson momentler çarpımı korelasyonu kullanılmıştır. Anlamlılık seviyesi 0,05 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; öz düzenleme becerileri ile ilkokula hazırbulunuşluk arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Okul Öncesi̇ Dönem Çocuklarinin Ve Ai̇leleri̇ni̇n Öz Düzenlemeye Yöneli̇k Eği̇ti̇m İhti̇yaçlarinin Beli̇rlenmesi̇

“…Okula uyum sürecine iliĢkin ülkemizde yapılan araĢtırmalarda ise okul öncesi dönemdeki çocukların sıklıkla çekingenlik, kurallara uyma güçlüğü, saldırganlık (Bağçeli-Karaman vd., 2018) ve ağlama (BaĢaran vd., 2014) gibi öz düzenleme becerilerindeki yetersizlikten kaynaklanan problemler yaĢadıklarını göstermiĢtir. Nitekim bu konuda ülkemizde yürütülen araĢtırmalar öz-düzenleme becerilerinin, okula uyum becerilerini ve ilkokula hazır bulunuĢluğu yordadığını da ortaya koymaktadır (Adagideli, 2018;Bayındır & Biber, 2019;ġamlı, 2019;ġepitci, 2018;Tekin, 2018). Bu açıdan çocuklar kaliteli bir okula uyum süreci geçirdiklerinde, onların akademik baĢarılarının arttığı, disiplin problemlerinin azaldığı (Uysal, Aydos ve Akman, 2016), okulda mutlu oldukları ayrıca sosyal ve duygusal olarak daha baĢarılı oldukları görülmüĢtür (Bağçeli-Karaman vd., 2018).…”

Üni̇versi̇te Öğrenci̇leri̇ni̇n Psi̇koloji̇k İyi̇ Oluş Düzeyleri̇ni̇n Yordanmasinda Öz-Düzenleme Ve Psi̇koloji̇k Kirilganliğin Rolü

“…Mutluluğun temel değiĢkenlerinden biri olan psikolojik iyi oluĢun yordanmasında öz-düzenlemenin ve psikolojik kırılganlığın etkisinin bu anlamda önemli bir yer tutacağı değerlendirilmektedir. Alan yazın incelendiğinde öz-düzenleme değiĢkeni ile ilgili özellikle eğitim ve öğretimdeki etkisini konu alan birçok araĢtırma yapıldığı (Akgün ve Kölemen, 2020;Filiz ve Doğar, 2021;Gabriel, Buckley & Barthakur, 2020;Gümrükçü, 2022;Tekin ve Koçyiğit, 2020;Zeng & Goh, 2018) ancak öz-düzenlemenin psikolojik iyi oluĢ ile iliĢkisinin incelendiği bir araĢtırma olmadığı görülmektedir. Öz-düzenlemenin akademik baĢarıya etkisinin yanında psikolojik iyi oluĢa da etkisinin tespit edilmesinin bu anlamda alana katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.…”

Okula Hazirbulunuşluk Üzeri̇ne Türki̇ye’de 1994-2021 Yillari Arasinda Hazirlanan Li̇sansüstü Tezleri̇n Değerlendi̇ri̇lmesi̇

“…Çocukların okul olgunluğu düzeyleri ile özdüzenleme becerileri (Yılmaz, 2021), gelişim düzeyleri (Elter, 2021;Küçük, 2016), ev ortamı (Keleş Ertürk, 2017), okul öncesi eğitime devam etme (Cinkılıç, 2009;Yeşil, 2008), yaşadıkları ortam (Çataloluk, 1998;Kılıç, 2004), aile ilgili özellikler (Çıkrıkçı, 1999), eğitim kurumlarının kalitesi (Ulubeli, 2019) arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Okula hazırbulunuşluk ile özdüzenleme becerileri (Tekin, 2018), sosyal yeterlik (Türkyılmaz, 2018), anadilleri (Yorgun, 2020), problem çözme becerileri (Toran, 2020), çalışma belleği (Rezzagil, 2018), yürütücü işlevler (Çelik, 2016), benlik algısı (Akşin, 2013), baba katılım düzeyleri (Turan, 2018), akran ilişkileri (Atış Akyol, 2015), okul öncesi eğitim alma durumu (Esaspehlivan, 2006;Kırca, 2007;Topçu, 2012), aile ile ilgili faktörler (Kotil, 2005;Uyanık Balat, 2003) ve yaratıcılık düzeyleri (Akçum, 2005) arasındaki ilişkilerin de incelendiği görülmektedir.…”