Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenciler İçin Hazırlanan Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının ve Tasarım Temelli Uygulamaların İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, özel eğitim sınıflarında çalışan öğretmenlerin, hazırladıkları bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi ve öğretmenlerin BEP konusundaki becerilerini incelemenin yanı sıra tasarım temelli uygulamaların BEP’lerde yer alma durumunun incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma örneklemini Ege bölgesindeki bir ilde yer alan merkez ve seçilen bir ilçede özel eğitim sınıflarında görev yapmakta olan özel eğitim öğretmenleri oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında “Öğretmen Bilgi Formu” ve 16 maddeden oluşan BEP Kalitesini Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Öğretmenlerin hazırladıkları BEP’ler doküman analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir ve nitel verilerin nicel verilere dönüştürülerek veri analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğretmenlerin BEP hazırlarken genelleme, amaç/işlevsellik/ önkoşulluluk ve problem davranış maddelerinde zorlandıkları görülmektedir. Öğretmenlerin tasarım temelli amaçlar belirleyebildiği ancak BEP’inde tasarıma değinen öğretmenlerin BEP puanlarının tasarıma değinmeyen öğretmenlerin puanlarından daha düşük olduğunun görülmektedir. Ayrıca öğretmenlerin katıldığı eğitimlerin ve projelerin de BEP puanlarına olumlu katkısı gözlenmemiştir. BEP konusunda hazırlanacak olan eğitimlerin/hizmet içi eğitimlerin ve projelerin çok detaylı bir planlamaya sahip olması araştırmacılar tarafından önerilmektedir.