Özel Gereksi̇ni̇mli̇ Çocuk Sahi̇bi̇ Ebeveynlerde Psi̇koloji̇k Yardim Almaya İli̇şki̇n Tutum, Psi̇koloji̇k Sağlamlik Ve Eş Desteği̇ İli̇şki̇si̇

Abstract

Bu araştırmanın amacı özel gereksinimli çocuk sahibi ebeveynlerin psikolojik yardım alma tutumlarının psikolojik sağlamlık ve eş desteği ile ilişkisinin incelenmesidir. Araştırma örneklemini özel gereksinimli çocuk sahibi 223 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği’, ‘Yetişkin Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’, ‘Eş Destek Ölçeği’ ve çalışmacının hazırladığı ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Ölçekler sonucunda ulaşılan verilerin analizi için SPSS 22 programı kullanılmıştır. Bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon analizi ile veri analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçları incelendiğinde; özel gereksinimli çocuk sahibi ebeveynlerin psikolojik yardım almaya ilişkin tutumları arttıkça psikolojik sağlamlık düzeylerinin arttığı, algıladıkları eş destek düzeylerinde ise düşme olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Özel gereksinimli çocuk sahibi ebeveynlerin psikolojik yardım alma tutumları, psikolojik sağlamlık düzeyleri ve algıladıkları eş destek düzeyi ile özel gereksinimli çocuğun tanısı arasında anlamlı farklılık ortaya çıkmamıştır. Özel gereksinimli çocuk sahibi ebeveynlerin psikolojik yardım alma tutumları ve psikolojik sağlamlık düzeyleri ile kişinin daha önce psikolojik yardım alma durumu arasında anlamlı farklılık ortaya çıkmamıştır. Eş destek ölçeği bazında ise daha önce psikolojik yardım almayan kişilerin eşlerinden gördükleri desteğin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır.

Yeti̇şki̇nlerde Psi̇koloji̇k Yardim Almaya İli̇şki̇n Tutumlari Yordayan Deği̇şkenleri̇n İncelenmesi̇: Psi̇koloji̇k Beli̇rti̇ler, İçgörü, Damgalanma Ve Demografi̇k Deği̇şkenler

“…Benzer şekildeKöksal (2018), yapmış oldukları araştırmalarda erkeklerin yardım arama olasılığının kadınlara göre önemli ölçüde düşük olduğunu bulmuştur.Türküm'e (2005) göre erkeklerin psikolojik yardım alma konusunda kadınlardan daha olumsuz tutumlar sergilemesinin sebebi, kadınların duygu ve ihtiyaçlarını ortaya koyması daha kolay olurken, erkekler duygularını daha çok gizleme eğilimindedir.Daha önce psikolojik yardım almış olma durumuna göre bakıldığında psikolojik yardım almış olma deneyimine sahip olan bireylerin deneyimi bulunmayanlara göre psikolojik yardım arama tutumlarının daha olumlu olduğu tespit edilmiştir Türküm (2005),. Sezer ve Gülleroğlu (2016),Atılgan (2022), Vogel vd., (2007 çalışmalarında bu çalışma sonuçlarına benzer olarak daha psikolojik yardım deneyimi olan bireylerin yardım aramaya ilişkin tutumların daha olumlu olduğuna dair sonuçlara ulaşmışlardır. Daha önce profesyonel destek almış bireylerin, psikolojik desteği anlamaları ve daha az yanlış inançlara sahip olmaları nedeniyle tutumlarının daha olumlu olmaları beklenir(Kakhnovets, 2011).Masuda ve diğerlerine (2005) göre bireylerin daha önce profesyonel yardım almış olmaları, destek ihtiyaçlarını daha kolay fark etmelerini ve ruh sağlığı alanında çalışanlara daha yüksek bir güven duymalarını sağlayabilmektedir.…”

Effectiveness of the Acceptance and Commitment Therapy-Based Intervention Program for Women

“…In addition, it also includes accepting what is beyond the control of the individual, being determined to continue the behaviors that will enrich his life, and following his life values as a guide when there are behaviors that need to change (Harris, 2018). While psychological flexibility is necessary for the individual's mental health, it is also an important mechanism for the family as it directly affects parenting roles and children (Burke & Moore, 2015;Çalışkan, 2020). Psychological flexibility in parenting means that the mother or father accepts their unwanted feelings or thoughts towards their child when they arise and maintains the parent-child relationship healthy (Brassell et al, 2016).…”

Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Ailelerin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin Stresle Başa Çıkma Düzeylerine Etkisi

“…Atalan (2022) tarafından yapılan özel gereksinimli evladı olan anne babalarının psikolojik destek almalarının psikolojik sağlamlık ile eş desteği arasındaki ilişkinin incelenmesi araştırmasında evli ebeveynlerin psikolojik sağlamlıklarının daha yüksek olduğu görülmüştür [27]. Bu bulgu araştırmanın sonuçlarını desteklemektedir.…”

“…Ancak bu sonucu desteklemeyen araştırmalar da mevcuttur. Atalan (2022) tarafından yapılan özel gereksinimli evladı olan anne babalarının psikolojik destek almalarının psikolojik sağlamlık ile eş desteği arasındaki ilişkiyi incelenmesine bakıldığında, psikolojik sağlamlıkla ebeveynlerin önceden psikolojik destek almaları arasında ilişki bulunamamıştır [27].…”

“…Ancak bu sonucu desteklemeyen araştırmalar da vardır. Atalan (2022) tarafından yapılan araştırmada özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin psikolojik sağlamlık düzeyleriyle çocukların eğitsel tanısı arasında ilişki bulunamamıştır [27].…”