PAS Update aanvullende reservemaatregelen Landbouw

Abstract

De stikstofdepositie in veel Natura 2000-gebieden in Nederland is hoger dan gewenst. Dit heeft geleid tot een impasse in economische ontwikkeling van onder meer de veehouderij. Voor de drie sectorclusters Verkeer en Vervoer, Industrie en Energie en de Landbouw werden daarom in 2017 bronmaatregelen geïnventariseerd om knelpunten op te vangen. Voor de landbouw is de lijst met maatregelen geupdate in overleg met vertegenwoordigers van de sector, onderzoek en beleid, uitgewerkt en beschreven in onderhavig rapport. Deze studie is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en tot stand gekomen vóór de uitspraak van de Raad van State aangaande PAS.

Naar een gebiedsaanpak: doorrekening landelijke stikstofmaatregelen in Gelderland : Een basis voor een gebiedsgerichte uitwerking van de Structurele Aanpak Stikstof in Gelderland

“…Kosten Bij de melkveehouderij kan deze verandering in de samenstelling van het rantsoen zonder specifiek aanvullende kosten worden gedaan of wegen de kosten ruimschoots op tegen de baten (Groenestein et al, 2019). Het vergt wel een aanpassing van het voer-en diermanagement van de melkveebedrijven.…”

Landbouw en waterkwaliteit

“…Daarnaast is het bekend dat 'slordig' werken de effectiviteit van de technieken niet ten goede komt. Bij het opstellen van de reservemaatregelen PAS wordt het 'netter' werken dan ook genoemd als belangrijke factor om emissies terug te dringen; een ruw ingeschatte reductie van 20% (Groenestein et al, 2019).…”

Scenariostudie perspectief voor ontwikkelrichtingen Nederlandse landbouw in 2050

“…• Aanleg van bloemrijke akkerranden/bufferstroken. Erisman et al, 2017;Groenendijk et al, 2017;Groenesteijn et al, 2017;Groenestein et al, 2019;Lesschen et al, 2012;Lesschen et al, 2017;Vellinga et al, 2018 Voor CO 2 -vastlegging in landbouwbodems is de potentie het grootst in het extensieve pakket. Voor akkerland is de potentie per hectare hoger dan in grasland, aangezien daar meer maatregelen mogelijk zijn dan voor grasland en er nu nog weinig maatregelen specifiek op C-vastlegging genomen worden.…”

“…Combinatie van bronmaatregelen beschreven inGroenestein et al (2019), o.a. frequent verwijderen, verbeterd mestschuiven, spoelen, luchtzuivering nok en andere maatregelen, zoals urease-remmers.2 Het gecombineerde effect van veranderingen in melkproductieniveau, rantsoen en weidegang is geschat op: (basis 2050 pakket) 12% toename in CH4-emissies, 6% reductie van N2O-emissies, 6% reductie van NH3-emissies; (alles-uit-de-kast-pakket) 21% toename in CH4emissies, 17% reductie van N2O-emissies, 2% toename in NH3-emissies; (extensief) 6% reductie van CH4-emissies, 65% toename in N2Oemissies, 35% reductie van NH3-emissies.3 Toename in NH3-emissies wordt grotendeels weer afgevangen in de stal (aangenomen is geen verandering in netto-emissies).4 Effecten van uitloop van varkens en pluimvee op CH4-, N2O-en NH3-emissies zijn nog grotendeels onbekend.…”