Paul Voituron (1824-1891) en zijn denktank. Levensschets en progressief gedachtegoed van een Gentse liberaal.

Abstract

Wie in het Gent van de 19 de eeuw het privilege had om naar de stembus te mogen gaan, kon lange tijd slechts kiezen tussen twee partijen. Het politieke landschap was niet zo versnipperd als vandaag. Twee grote blokken -de katholieken en de liberalen -domineerden de stembusstrijd. De Belgische geschiedschrijving over de 19 de -eeuwse politiek focust nadrukkelijk op de levensbeschouwelijke breuk tussen klerikalen en liberalen, met als geliefkoosd hoogtepunt de Schoolstrijd (1878-1884). Maar niet alleen de klerikale-antiklerikale tweedeling overheerste de 19 de -eeuwse lokale en nationale politiek. Intern waren de twee blokken ook zwaar verdeeld rond sociaal-economische en ideologische thema's. 2 In dit artikel nemen we de Gentse liberale partij uit de jaren 1860 en 1870 onder de loep. Van november 1874 tot en met maart 1876 kwam een groep progressieve liberalen als aparte electorale eenheid op de voorgrond. We onderzoeken de drijfveren en het ideologische gedachtegoed van de Progressistenkring en hun leider Paul Voituron. We gaan na waarom deze figuren zich afscheurden van de liberale moederpartij en wat hun voornaamste standpunten waren. Waren hun ideeën onverzoenlijk met het traditionele liberalisme van die tijd of ging het eerder om persoonlijke aversies?In de historiografie duikt Paul Voituron sporadisch op, en dan vooral in de schaduw van liberale tijdgenoten zoals Emile De Laveleye of François Laurent. Voituron was geen charismatisch politicus, hij had een ingetogen karakter en trok zich vaak terug in zijn studiekamer. Toch was hij een vooruitstrevende libe-1 Voor dit artikel werd dankbaar gebruik gemaakt van een onderzoeksproject over Paul Voituron, uitgevoerd door volgende studenten 2 de bachelor van de UGent, academiejaar 2011UGent, academiejaar -2012