Pediatrik Kanser Hastalarının Ebeveynlerinin Sürekli Kaygı Düzeyleri ve Aşı Karşıtlığı

Abstract

Özet: Çocuklarda kanser ve tedavisi, aşı antikorlarının azalmasına veya kaybolmasına yol açar.Kanserden sağ kalan çocukların hayatı tehdit edici enfeksiyonlardan korunmaları için tekrar aşılanmaları gerekir.Son yıllarda tüm dünyada aşı karşıtlığı yaygınlaşmıştır.Bu çalışmada,kanser tanılı çocukların ebeveynlerinde sürekli kaygı düzeyinin ve aşı karşıtlığının araştırılması amaçlandı. Kanser nedeniyle tedavi görmekte olan 66 çocuk hastanın annelerine tanımlayıcı anket ve Sürekli Kaygı Ölçeği uygulandı. Kanser tedavisi tamamlandıktan sonra çocuğunu tekrar aşılatma konusunda kararsız olanlar ve tekrar aşılamayı reddedenler ve/veya bir çocuğunda kanser olması nedeniyle diğer çocuğunu/çocuklarını aşılatmada kararsızlığı ve aşı reddi olanlar ve/veya bir bebek dünyaya getirmesi durumunda yenidoğan bebeğini aşılatmada kararsızlığı ve aşı reddi olanlar "aşı karşıtlığı olan grup" olarak tanımlandı. Hastaların %50'si lösemi,%12,2'si lenfoma,%10,6'sı beyin tümörü,%27,2'si solid tümör tanılıydı. Annelerin hem kanser hem aşılar hakkında en sık başvurdukları bilgi kaynağı sağlık çalışanlarıydı. Annelerin %15'i aşıların kansere yol açabileceğini,%3'ü çocuğunun kanser olmasında yapılmış olan aşıların rolü olduğunu düşünüyordu ve %22,7'si bu konuda kararsızdı.Kanser tedavisi tamamlandığında çocuğunu tekrar aşılatmada kararsızlığı olanlar %12,1;bir çocuğunda kanser olması nedeniyle diğer çocuğunu aşılatmada kararsızlığı veya aşı reddi olanlar %8,2;bir bebek dünyaya getirmesi durumunda yenidoğan bebeğini aşılatmada kararsızlığı veya aşı reddi olanlar %12,1 oranındaydı.Aşı karşıtlığı olan grupta 15 (%22,7) anne yer aldı.Aşı karşıtlığı olan grup ile aşı kabulü olan grup hasta yaşı,cinsiyeti,tanısı,anne-baba yaşı,anne-baba eğitim düzeyi,ailenin gelir durumu,ailedeki çocuk sayısı,kanser ve aşılar hakkında sağlık çalışanlarından bilgi alma sıklığı ve annenin Sürekli Kaygı Ölçeği puanı açısından benzerdi (p>0,05). Kanserden sağ kalan çocukların aşı karşıtlığı hareketinden korunması ve tekrar aşılanmalarının sağlanması için daha fazla sayıda ebeveynle yapılan, daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Ebeveynlerin Aşı Öncesi Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi

“…(2020) pediatrik kanser hastalarının anne babalarında sürekli yüksek kaygı düzeyinin, çocukların mevcut ve ileriye yönelik rapel doz aşılamalarını yaptırma oranlarını etkilediğini, %22,7 sinin aşı konusunda kararsız olduğu bildirmiştir. 17 Bununla birlikte kadınların sürekli kaygı düzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olması farklı gruplarda yapılan çalışma sonuçları göz önünde bulundurularak çeşitli şekillerde açıklanabilir. Möller (2013) bunun nedenini kadın ve erkeğin gelişimsel farklarından kaynaklandığını ileri sürerek açıklar.…”