Artykuł specjalny/Special articlePierwotne wady zastawki trójdzielnej -zarówno wrodzone, np. anomalia Ebsteina lub zastawka dysplastyczna, jak i nabyte, tj. reumatyczne, pozapalne lub w przebiegu rakowiaka -występują rzadko. Najczęściej spotyka się niedomykalność trójdzielną w schyłkowym okresie niewydolności serca, zwykle w przebiegu choroby zastawkowej lewego serca. Ostatnio, wraz z coraz większym upowszechnieniem nowoczesnych metod leczenia za pomocą stymulatorów, kardiowerterów-defibrylatorów i stymulatorów resynchronizujących (ang. cardiac resynchronization therapy, CRT), coraz częściej spotyka się chorych z jatrogenną niedomykalnością trój-dzielną spowodowaną obecnością elektrody w prawej komorze.Operacyjne leczenie wady zastawki trójdzielnej wiąże się z dużym ryzykiem i zwykle jest wykonywane przy okazji innego zabiegu kardiochirurgicznego, u chorych w cięż-kim stanie, ze schyłkową niewydolnością serca lub cięż-ką wadą zastawkową lewego serca. Wyniki leczenia operacyjnego nie są dobre, a reoperacje wiążą się z bardzo dużym ryzykiem. Śmiertelność szpitalna po reoperacji z powodu niedomykalności trójdzielnej sięga 37% [1][2][3]. Ze względu na duży odsetek powikłań zakrzepowych związanych z zastawkami mechanicznymi obecnie w ujście trójdzielne wszczepia się głównie zastawki biologiczne, które po kilku, a najpóźniej kilkunastu latach ulegają degeneracji, co powoduje konieczność wykonania reimplantacji. Problem ten dotyczy szczególnie młodych pacjentów po operacji wrodzonych wad zastawki trój-dzielnej, którzy w swoim życiu mogą wymagać kilku wymian zastawki biologicznej.
Pierwsze interwencje przeznaczyniowe w wadzie trójdzielnej lub dysfunkcji bioprotezy trójdzielnejOd 2000 roku, kiedy Boenhoffer wykonał pierwszy zabieg przeznaczyniowego wszczepienia zastawki płucnej, metoda ta stała się procedurą powszechnie stosowaną u chorych dużego ryzyka z wadą aortalną oraz coraz czę-ściej wykorzystywaną u pacjentów z wadami wrodzonymi po operacjach rekonstrukcji drogi odpływu prawej komory [3][4][5][6][7][8][9]. Ostatnio pojawiły się pierwsze doniesienia o przeznaczyniowym -ortotopowym lub heterotopowymwszczepieniu zastawki trójdzielnej.Pierwszy zabieg przeznaczyniowej implantacji zastawki w pozycji trójdzielnej wykonano u 31-letniego pacjenta z atrezją trójdzielną po operacji Fontana w modyfikacji Björ-ka, u którego w wyniku zwapnienia homograftu doszło do wystąpienia ciężkiej niedomykalności zastawki homograftu. Zabieg wykonano w znieczuleniu ogólnym z dostępu przez żyłę udową pod kontrolą echokardiografii przezprzełykowej. Wszczepienie zastawki Melody™ poprzedzono implantacją metalowego stentu. Pacjent opuścił szpital w dobrym stanie następnego dnia [7].Od tamtej pory opisano kilkanaście przypadków przeznaczyniowego wszczepienia zastawki Melody™ w pozycję trójdzielną (ortotopowo, tj. w miejscu zastawki, lub heterotopowo -pozasercowo) u chorych z wadami wrodzonymi, u których wcześniej wykonano operację wszczepienia biologicznej zastawki trójdzielnej lub konduitu łączą-cego prawy przedsionek z prawą komorą (operacja Fo...