STRESZCZENIEWstęp. Ce lem pra cy by ła oce na wpły wu uszko dzeń zwią za nych z za awan so wa ną go nar tro zą oraz za bie gu en dopro te zo pla sty ki na zmia nę czu cia głę bo kie go i kon tro li sen so mo to rycz nej sta wu ko la no we go.Ma te riał i me to dy. Gru pę ba da ną sta no wi ły 62 oso by w śred nim wie ku 68,8 la ta, u któ rych prze pro wa dzo no zabieg en do pro te zo pla sty ki sta wu ko la no we go z po wo du go nar tro zy. Gru pa kon tro l na skła da ła się z 74 osób zdro wych, o śred niej wie ku 67,5 lat. Prze pro wa dzo no test czu cia po zy cji sta wu ko la no we go (JPS) w 45° zgię cia oraz au tor ski Test Kon tro li Sen so mo to rycz nej (TKS, oce nia ją cy spraw ność sen so mo to rycz ną w ska li od 0 do 5). W gru pie ba danej oce ny do ko na no trzy krot nie: przed za bie giem oraz 8 dni i 100 dni po ope ra cji. Ba da nie gru py kon tro l nej przepro wa dzo no jed no krot nie.Wy ni ki. Gru pa kon tro l na uzy ska ła w TKS wy nik śred ni 4,9, a w JPS śred ni wy nik 3,9º. W gru pie ba da nej uzyski wa no w ko lej nych ba da niach TKS wy ni ki śred nie: 3,1; 2,9 i 4,5 pkt. W te ście JPS gru pa ta uzy ska ła wy ni ki śred -nie: 10,5°, 9,5° oraz 3,9°, a w koń czy nie zdro wej 8,1°.Wnio ski. 1. Du że de fi cy ty pro prio cep cji i spraw no ści sen so mo to rycz nej ob ser wo wa ne w gru pie ba da nej mo gą przy czy niać się do szyb sze go roz wo ju zmian zwy rod nie nio wych i zwięk szać ry zy ko upad ku. 2. Wła sny test oce niają cy spraw ność sen so mo to rycz ną sta wu ko la no we go wy da je się być obiek tyw nym i kom plek so wym spo so bem oceny spraw no ści kon tro li sen so mo to rycz nej sta wu ko la no we go w tej gru pie cho rych. 3. Oce na do ko ny wa na za po mocą te stu wła sne go jest oce ną ja ko ścio wą i mo że mieć za sto so wa nie w kli nicz nej pra cy z pa cjen tem.Sło wa klu czo we: pro prio cep cja, en do pro te zo pla sty ka sta wu ko la no we go, cho ro ba zwy rod nie nio wa, sen so mo to ry ka SUMMARY Background. The study aimed to assess the impact of joint degeneration due to advanced gonarthrosis and the effect of arthroplasty on proprioception and sensorimotor system performance of the knee.Material and method. The arthroplasty group comprised 62 persons, aged 68.8 years on average, who underwent knee replacement due to gonarthrosis. The control group consisted of 74 healthy persons, with an average age of 67.5 years. The participants performed a test of Joint Position Sense (JPS) at 45° flexion and a Sensorimotor Control Test (SCT) designed by the authors to evaluate sensorimotor system performance (on a scale of 0-5). The arthroplasty group was assessed three times: before the knee replacement surgery, and then at 8 and 100 days after the surgery. The control group was assessed once.Results. The control group scored a mean of 4.9 in the SCT test and 3.9° in the JPS test. The mean scores upon consecutive measurements in the arthroplasty group were 3.1, 2.9 and 4.5 for the SCT test and 10.5°, 9.5° and 3.9°( compared to 8.1° for the healthy limb) for the JPS test.C...