Pierwotne i wtórne zapalenia naczyń układu nerwowego

Abstract

Central and peripheral nervous system vascular disorders are a heterogeneous group of diseases, divided into primary and secondary inflammations. In primary vasculitis, the lesions are limited to the nervous system, without inflammatory changes in the vessels of other organs. In secondary vasculitis the nervous system vasculitis accompanies systemic diseases. Nervous system vasculitis is associated with a variety of neurological symptoms and their combinations, which makes diagnosis difficult. The aim of this publication is to review the current neurological symptomatology and the diagnostic and therapeutic possibilities in the treatment of vasculitis. Keywords: primary vasculitis; secondary vasculitis; nervous system. ABSTRAKTZapalenia naczyń ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego stanowią heterogenną grupę chorób. Dzieli się je na zapalenia pierwotne i wtórne. W pierwotnych zapaleniach naczyń zmiany ograniczają się do układu nerwowego, bez zmian zapalnych w naczyniach innych narządów. Jako wtórne natomiast określa się zapalenia naczyń, w których zajęcie układu nerwowego towarzyszy chorobom ogólnoustrojowym. W przebiegu zapalenia naczyń układu nerwowego występuje różnorod-ność objawów neurologicznych i ich kombinacje, co sprawia, że są trudne do rozpoznania. Celem niniejszej publikacji był przegląd aktualnej symptomatologii neurologicznej oraz możliwości diagnostycznych i terapeutycznych w przebiegu zapalenia naczyń układu nerwowego. Słowa kluczowe: pierwotne zapalenia naczyń; wtórne zapalenia naczyń; układ nerwowy. WSTĘPZapalenia naczyń układu nerwowego stanowią heterogenną grupę chorób. Dzieli się je na zapalenia pierwotne i wtórne. W pierwotnych zapaleniach naczyń zmiany ograniczają się do układu nerwowego, bez zmian zapalnych w naczyniach innych narządów. Jako wtórne natomiast określa się zapalenia naczyń, w których zajęcie układu nerwowego towarzyszy chorobom ogólnoustrojowym. Zarówno w pierwotnych, jak i wtórnych zapaleniach naczyń układu nerwowego głównym powodem wystąpienia objawów klinicznych jest niedokrwienie [1, 2].W przebiegu zapalenia naczyń układu nerwowego wystę-pują różnorodne objawy neurologiczne jako odzwierciedlenie ogniskowego, wieloogniskowego lub rozlanego uszkodzenia układu nerwowego [3]. Najczęstszymi objawami są bóle głowy, ogniskowe lub uogólnione napady padaczkowe, przemijające ataki niedokrwienia mózgu, udary niedokrwienne lub krwotoczne, zaburzenia funkcji poznawczych, neuropatie obwodowe i neuropatie nerwów czaszkowych [4]. Przebieg kliniczny może być ostry, podostry lub przewlekły z okresami zaostrzeń i remisji. Różnorodność objawów neurologicznych i ich kombinacji sprawia, że zapalenia naczyń układu nerwowego są trudne do rozpoznania [5].W praktyce klinicznej w rozpoznaniu zapaleń naczyń układu nerwowego pomocne są badania neuroobrazowe, w tym wizualizacja małych naczyń mózgowych. Podejrzenie zapalenia naczyń układu nerwowego, wsparte neuroobrazowaniem, wymaga rozszerzenia panelu badań zmierzających do wykrycia podłoża immunologiczno-zapalnego obserwowanych objawów ne...