Poczucie własnej skuteczności autora bloga ciepiącego na SMA. Analiza kategorialna narracji

Abstract

Poczucie własnej skuteczności to jedna z najważniejszych kategorii pedagogiki zdrowia. Jest ona powiązana z radzeniem sobie z chorobą (Byra 2011), obrazem choroby (Byra 2014), motywacją do działania oraz wytrwałością w dążeniu do celu (Ogińska-Bulik). Z dotychczasowych badań wynika, że poczucie to wzmacnia świadomość własnych słabych i mocnych stron, a istotne są nie tyle rezultaty podejmowanych działań, co przekonanie o możliwości sprostania zadaniu (Goleman 1999). Prowadzone badania dotyczyły poczucia własnej skuteczności osoby chorej na SMA, niezdolnej do wykonywania czynności samoobsługowych. Zastosowana metoda badawcza to Analiza Kategorialna opracowana przez Annę Walulik i Zbigniewa Marka (2019). Badania jakościowe oparto o interpretację narracji bloga prowadzonego przez cierpiącego na rdzeniowy zanik mięśni doktoranta. Ich celem było ukazanie obrazu przeżyć chorego, który pomimo doświadczanych trudności cechuje się wysokim poczuciem własnej skuteczności opartym o świadomość swoich mocnych stron, wiarę i poczucie sprawczości. W osiągnieciu takiego stanu pomagały mu m.in. wsparcie bliskich, ale też własna aktywność na polu edukacji oraz pisanie bloga. Zgromadzone wyniki mogą być pomocne w konstruowaniu narzędzi edukacji personelu medycznego i asystentów osób niepełnosprawnych oraz projektowaniu działań ukierunkowanych na wzmacnianie zasobów osób niepełnosprawnych.