Popüler Bilim Kitapları Etkili Bir Öğretim Aracı Olarak Kullanılabilir Mi?

Abstract

Araştırmanın amacı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından basımı gerçekleştirilen dört popüler bilim kitabının (Milyarlarca ve Milyarlarca, Olağanüstü Buluşlar, İki Kültür ve Meteor Avcısı) belirlenen bilimin doğası unsurları (Bilimsel bilginin deneysel doğası, Bilimsel bilginin sosyal ve kültürel yapı ile olan ilişkisi, Bilimsel bilginin değişebilir doğası ve Bilimsel bilgide yaratıcılık) açısından incelenmesidir. Bu inceleme sonunda ise bu kitapların bilimin doğası unsurları açısından etkili bir öğretim aracı olarak kullanılabilirlikleri değerlendirilmiştir. Araştırmada nitel paradigma hâkim olup yöntem olarak doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda araştırmaya dahil olan dört kitabın bilimin doğasına yönelik belirlenen dört temaya yönelik (bilimsel bilginin değişebilir doğası, bilimsel bilginin deneysel doğası, bilimsel bilginin sosyal ve kültürel yapı ile olan ilişkisi ve bilimsel bilgide yaratıcılık) içerik analizleri araştırmacılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Araştırmacılar tarafından bağımsız bir şekilde Milyarlarca ve Milyarlarca isimli kitap analiz edilerek Cohen's Kappa değerleri hesaplanarak ortak görüşe varılmıştır. Ardından bir araştırmacı tarafından diğer analizlere devam edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde Milyarlarca ve Milyarlarca ile özellikle Olağanüstü Buluşlar isimli kitap, belirtilen bilimin doğasına yönelik unsurlar açısından zengin bir içerik sunarken, İki Kültür ve Meteor Avı isimli kitapların bu açıdan oldukça az bir içeriğe sahip oldukları tespit edilmiştir. Popüler bilim kaynaklarının gerek içerdiği konular ve bu içeriğin eğitimdeki yeri ve önemi, gerek temin edilebilirliği, gerek ise yazım tarzı ve kullanılabilirliği tartışılmıştır.

Bilim Çocuk Dergisi ’‘Evde Bilim’’ Köşesi Etkinliklerinin Fen Bilimleri Alanına Özgü Beceriler Yönünden İncelenmesi

“…Fen eğitimi yalnızca okul ortamında gerçekleştiğinde dersin ötesine geçememektedir. Bu açıdan popüler bilim kitaplarının informal öğrenme kaynağı olarak öğrencilerin kullanımına sunulmasının faydalı olacağı düşünülmektedir (Eroğlu ve Sağlam, 2020). 2013 yılında revize edilen fen bilimleri öğretim programında, öğrencilerin fen bilimleri alanında bilginin anlamlandırılması ve kalıcı hale getirilmesi için informal öğrenme bağlamlarında öğrenmenin gerçekleşmesine vurgu yapılmaktadır (MEB, 2013).…”

Nanobilim ve Nanoteknolojinin TÜBİTAK Popüler Bilim Dergilerine Yansımaları

“…Bulunduğu dönem içerisinde ön planda olan ve toplumun ilgiyle takip ettiği konular "popüler bilim" olarak adlandırılarak geniş bir kitleye hitap etmiştir (Eroğlu ve Sağlam, 2019). Popüler bilim, bilimle uğraşmamış olan insanların anlayamayacağı konuları, onların anlayıp faydalanabilecekleri bir forma dönüştürerek insanlara sunar.…”