Psi̇koloji̇k Danişman Adaylarinin Süpervi̇zyon Süreci̇ne İli̇şki̇n Görüşleri̇ni̇n İncelenmesi̇: Mani̇sa Celal Bayar Üni̇versi̇tesi̇ Örneği̇

Abstract

Özet: Bu araştırmanın amacı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı dördüncü sınıf düzeyinde yürütülen süpervizyon sürecine ilişkin psikolojik danışman adaylarının görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmanın katılımcıları, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı son sınıf öğrencileridir. Örnekleme yöntemi olarak amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmış ve süpervizyonu tamamlamış, gönüllü 16 öğrenci araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmanın deseni, nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması olarak belirlenmiştir. Araştırmada veriler iki ayrı odak grup görüşmesi ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulardan psikolojik danışman-süpervizör ilişkisinin niteliği, süpervizyon sürecinin niteliği, süpervizyonun psikolojik danışma sürecine katkısı ve süpervizyonun mesleki-kişisel gelişime katkısı olmak üzere dört ana tema ortaya çıkmıştır. Bulgular alanyazın ışığında tartışılmış, araştırmacı ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur.

Psikolojik Danışman Adaylarının Süpervizyon Deneyimlerine İlişkin Değerlendirmeleri: Bir Karma Yöntem Çalışması

“…The metaphors that psychological counselor candidates have formed about face-to-face and online supervision are grouped under four categories: supervisor-psychological counselor candidate relationship, guidance in the supervision process, insight, and evaluation in the supervision process.In this research, it was observed that the metaphors obtained from the participants were similar to the studies conducted on the supervision process in counseling (Aladağ, 2014;Büyükgöze-Kavas, 2011;Erkan-Atik, Arıcı and Ergene, 2014;Erbaş, Koç and Esen, 2020).…”

“…Süpervizörlerin süreç içinde yönlendirici, bilgi sağlayıcı, destekleyici tutum ve davranışları psikolojik danışman adayları tarafından etkili bulunmaktadır (Aladağ, Kağnıcı, Çankaya, Kocabaş ve Yaka, 2011). Başka bir araştırmada psikolojik danışman adayları; olumlu dönütler sayesinde süpervizyon sürecinden üst düzeyde verim sağladıklarını, kaygılarını kontrol ederek yeni denemelerde bulunduklarını belirtmektedir (Erbaş, Koç ve Esen, 2020). Bu bakımdan süpervizyon sürecinde psikolojik danışman adaylarına olumlu dönütlerle rehberlik etmenin aday psikolojik danışmanların gelişimi açısından önemli olduğu söylenebilir.…”

“…Benzer şekilde süpervizyonun katkıları aday psikolojik danışmanlar tarafından meslekî ve kişisel katkı olmak üzere ele alınmaktadır. İletişim becerilerini ve empatiyi geliştirme kişisel; terapötik becerilerin geliştirme, meslekî deneyim kazanma, etik anlayışı artırma ve meslekî yeterlilik algısının güçlenmesi meslekî katkı olarak ifade edilmektedir (Erbaş, Koç ve Esen, 2020). Psikolojik danışman adaylarının meslekî ve kişisel gelişimlerinden hareketle süpervizyon sürecinin önemli olduğu görülmektedir.…”

“…Aday psikolojik danışmanların süreçteki yaşantılarının ele alınması, sürecin verimliliği ve süreçten beklentilerinin neler olduğunun ortaya konması, süpervizyon sürecinin etkililiğini ve ilgili değişkenlerin ne olduğunu tespit etmeye dönük bir veri sağlamaktadır (Atik, 2017). Alanyazında psikolojik danışman eğitimindeki süpervizyon sürecine yönelik çalışmalar son yıllarda hem yurt içi hem de yurt dışı araştırmalarda sıklıkla konu edilmektedir (Aladağ ve Bektaş, 2009;Amanvermez, Zeren, Erus ve Buyruk-Genç, 2020;Atik, Çelik, Güç ve Tutal, 2016;Bernard ve Goodyear, 2009;Erbaş, Koç ve Esen, 2020;Eryılmaz ve Mutlu, 2018;İlhan, Sarıkaya ve Yöntem, 2018;Kalkan ve Can, 2019;McKinley, 2019;Meydan, 2015;Meydan ve Koçyiğit-Özyiğit, 2016;Vannucci, Whiteside, Saigal, Nichols ve Hileman, 2017). Örneğin psikolojik danışman adaylarının gelişimsel süpervizyon modeline yönelik görüşlerinin incelendiği bir araştırmada, süpervizyon oturumlarının tüm aşamalarında hem meslekî hem bireysel gelişim düzeylerine çeşitli yönlerden katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır (Eryılmaz ve Mutlu, 2018).…”

“…Bu çalışmalarla birlikte psikolojik danışman adaylarının deneyimledikleri süpervizyon sürecine ilişkin metaforik algılarını konu edinen bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu konuya benzer nitelikte yapılan bir durum çalışmasında elde edilen bulgularda; psikolojik danışman ve süpervizör ilişkisinin niteliği, süpervizyon sürecine ait niteliği, süpervizyon sürecinin psikolojik danışma sürecine olan katkısı ve süpervizyon sürecinin meslekî-kişisel gelişime olan katkısı olmak üzere dört ana temanın ortaya çıktığı ifade edilmiştir (Erbaş, Koç ve Esen, 2020).…”