Psychotherapie in praktijk:

Abstract

In dit artikel wordt aandacht besteed aan specifieke kenmerken van rouwverwerking bij wiegendood die zowel verschijnselen van posttraumatische stressstoornis als van pathologische rouw betreffen. Vervolgens wordt kort ingegaan op het belang van hulpverlening aan gezinnen die dit meemaken. Aangegeven wordt in welke gevallen psychotherapeutische behandeling is geı¨ndiceerd. Een kort overzicht wordt gegeven van stress-en rouwtheoriee¨n op grond waarvan de behandeling wordt ingericht. Aan de hand van een uitgebreide casus wordt het verloop van een rouwbehandeling weergegeven. De verschillende stadia van de behandeling en de toegepaste therapeutische technieken worden toegelicht. Het artikel wordt afgesloten met een nabeschouwing en enkele aanbevelingen. WiegendoodEen bijzondere vorm van kindersterfte is wiegendood, een vorm van vroegtijdig overlijden die in de afgelopen jaren nogal in de actualiteit is gekomen (Engelberts, 1990). Wiegendood is het plotseling en onverwacht overlijden van een ogenschijnlijk gezonde zuigeling, in de regel tijdens een slaapperiode, zonder dat op dat moment een verklaring voor het overlijden kan worden gegeven. De laatste jaren is de incidentie van wiegendood sterk afgenomen, van 200 in 1984 tot 56 in 1994(De Jonge & Hoogenboezem, 1994 CBS, 1984 CBS, -1995. Deze sterke daling hangt samen met een groter inzicht in de risicofactoren. Dit zijn bijvoorbeeld buikligging, warmtestuwing, dekbed, (passief) roken, slaapverwekkende hoestmiddelen en luchtweginfecties. Hierdoor is het opstellen van preventieve maatregelen mogelijk geworden.Het verlies van een kind is een van de meest traumatische gebeurtenissen in het leven van ouders. In een aantal gevallen blokkeert dit psychologisch drama het rouwproces. Daarom lijkt het idee van een traumatische rouw (Van der Hart, Brown & Turco, 1990) gerechtvaardigd. Het onverwachte van de gebeurtenis en de soms inadequate eerste opvang kunnen bovendien de situatie compliceren. Secundaire traumatisering kan teweeggebracht worden door het verschijnen van politiemensen die verwaarlozing en mishandeling als doodsoorzaak moeten uitsluiten, door eventuele inadequate reacties van ambulancepersoneel, en door autopsie. Het rouwproces bij wiegendood kent derhalve een aantal specifieke problemen waarvoor in een aantal gevallen een psychotherapeutische behandeling is geı¨ndiceerd.Deze behandeling zal in eerste instantie gericht moeten zijn op de traumatische aspecten van de gebeurtenis om hiermee de weg vrij te maken voor de verwerking van het verlies. Verwerking