Thema: Kronen en bruggen 2Vitale gebitselementen kunnen na (uitgebreid) weefselverlies volledig worden gerestaureerd met composiet. Soms is hierbij het aanbrengen van additionele retentiepreparaties geïndiceerd. In een enkel geval komt een wortelkanaalbehandeling in aanmerking, waarna eventueel een wortelstift wordt toegepast. Endodontisch behandelde meerwortelige gebitselementen kunnen eveneens volledig met composiet worden gerestaureerd, waarbij de pulpakamer en de wortelkanaalingangen worden benut voor retentie. Bij eenwortelige gebitselementen is na veel weefselverlies wel een wortelstift nodig, waarvoor vaak een geprefabriceerde wortelstift wordt gebruikt. Traditioneel werden metaalstiften gebruikt in combinatie met een aangegoten indirect vervaardigde funderingsrestauratie. Later werd het op directe wijze opbouwen door middel van de combinatie van metaalstiften met amalgaam, tegenwoordig met composiet, gebruikelijk. De huidige trend is geprefabriceerde of individueel vervaardigde vezelstiften te gebruiken. Na het aanbrengen van een funderingsrestauratie kan worden gekozen voor een gecombineerde funderingskroonrestauratie of een (in)directe kroonrestauratie. kroonrestauratie vormgeeft. Dit wordt een gecombineerde funderingskroonrestauratie genoemd. Desgewenst kan het gebitselement later alsnog worden geprepareerd voor een gegoten kroon als dit is geïndiceerd in het behandelplan.In dit artikel worden de verschillende mogelijkheden besproken voor het restaureren van gebitselementen na uitgebreid weefselverlies. Specifiek wordt daarbij ingegaan op het verschil in benadering tussen vitale en endodontische behandelde gebitselementen.
Vitale versus endodontisch behandelde gebitselementenEen endodontische behandeling gaat gepaard met verwijdering van weefsel waardoor de integriteit van het gebitselement wordt aangetast. Door de verwijdering van het pulpadak ontbreekt de horizontale verbinding binnen de kroon en is er door de endodontische behandeling sprake van verwijde wortelkanaalingangen en wortelkanalen. Daardoor hebben endodontisch behandelde gebitselementen een groter fractuurrisico, waarbij ook het al eerder opgetreden weefselverlies door cariës, caviteitspreparatie en (micro)fracturen een rol speelt.Lange tijd heeft de opvatting bestaan dat dentine na een endodontische behandeling brosser is ten gevolge van uitdroging. Daardoor zou het fractuurrisico van endodontisch behandelde gebitselementen groter zijn dan dat van vitale gebitselementen. Deze veronderstelling wordt niet ondersteund door onderzoek. Als er al een zekere vorm van uitdroging van het dentine optreedt, blijkt dat nauwelijks invloed te hebben op de fysische of mechanische eigenschappen. De empirische observatie dat endodontisch behandelde gebitselementen frequenter fractureren, is dan ook vooral te wijten aan verzwakking van de gebitselemen-
InleidingWanneer door verlies van delen van gebitselementen een onvoldoende functioneel occlusiesysteem dreigt, kunnen restauraties nodig zijn (Witter et al, 2012). In dat kader is bij een gebitselement me...