StreszczenieWprowadzenie: W ostatnich latach podkre艣la si臋, 偶e tworzenie g艂osu podlega r贸wnie偶 procesom nieliniowym, powoduj膮cym aperiodyczne drgania fa艂d贸w g艂osowych. Drgania te nie zawsze mo偶na scharakteryzowa膰 za pomoc膮 konwencjonalnych parametr贸w akustycznych, takich jak wska藕niki perturbacji cz臋stotliwo艣ci i amplitudy. Z tego powodu wzrasta zainteresowanie nieliniowymi metodami analizy akustycznej. Celem pracy by艂a ocena mo偶liwo艣ci zastosowania nieliniowej analizy cepstralnej z wyznaczaniem wsp贸艂czynnik贸w cepstralnych (mel frequency cepstral coefficients -MFCC) w diagnozowaniu zawodowych zaburze艅 g艂osu. Materia艂 i metody: Badaniami obj臋to 275 pr贸bek g艂os贸w patologicznych (g艂oski "a" w przed艂u偶onej fonacji oraz 4 standaryzowanych zda艅) rejestrowanych u nauczycielek z zawodowo uwarunkowanymi 艂agodnymi zmianami przerostowymi fa艂d贸w g艂osowych (tj. guzkami g艂osowymi, polipami) oraz 200 pr贸bek g艂os贸w prawid艂owych kobiet z grupy kontrolnej. 艢rednia wieku grupy badanej wynosi艂a 45 lat, a grupy kontrolnej -43 lata. W badaniach wykonano analiz臋 pr贸bek g艂osowych za pomoc膮 nieliniowej analizy akustycznej, w kt贸rej zastosowano parametry MFCC. Wyniki: Po klasyfikacji MFCC przy pomocy odwzorowania Sammona oraz tzw. Maszyny Wektor贸w No艣nych uzyskano du偶膮 trafno艣膰 badanej metody. W testach wykonanych dla 475 zarejestrowanych pr贸bek g艂osu zaburzenia g艂osu zosta艂y wykryte z 91-procentow膮 czu艂o艣ci膮 i 83-procentow膮 specyficzno艣ci膮 dla g艂oski "a", a dla badanych zda艅 z czu艂o艣ci膮 i specyficzno艣ci膮 w granicach 87-100%. Wnioski: Nieliniowa analiza akustyczna z zastosowaniem wsp贸艂czynnik贸w MFCC mo偶e by膰 przydatnym, obiektywnym narz臋dziem potwierdzaj膮cym zmiany patologiczne g艂o艣ni o pod艂o偶u zawodowym. Prowadzone s膮 dalsze badania w tym kierunku. Med. Pr. 2013;64(1):29-35 S艂owa kluczowe: nieliniowa analiza akustyczna, zawodowe zaburzenia g艂osu, 艂agodne zmiany przerostowe fa艂d贸w g艂osowych, 艁ZFG Abstract Background: Over recent years numerous papers have stressed that production of voice is subjected to the nonlinear processes, which cause aperiodic vibrations of vocal folds. These vibrations cannot always be characterized by means of conventional acoustic parameters, such as measurements of frequency and amplitude perturbations. Thus, special attention has recently been paid to nonlinear acoustic methods. The aim of this study was to assess the applicability of nonlinear cepstral analysis, including the evaluation of mel cepstral coefficients (MFCC), in diagnosing occupational voice disorders. Material and methods: The study involved 275 voice samples of pathologic voice (sustained vowel "a" and four standardized sentences) registered in female teachers with the occupation-related benign vocal fold masses (BVFM), such as vocal nodules, polyps, and 200 voice samples of normal voices from the control group of females. The mean age of patients and controls was similar (45 vs. 43 years). Voice samples from both groups were analyzed, including MFCC evaluation. Results: MFCC classification using the Sammon Mapping and Support Vector Machines...