Faktör XI eksikliği oldukça nadir görülen travma veya cerrahi gibi başlatıcı bir sebep olmadığı durumlarda klinik bulgu vermeyen bir hastalıktır. Sağlıklı bireylerde faktör düzeyi 70-150 U dL-1 arasın-da bulunur. Bu düzeyin altında, klinik bulgu gözlenmeden sadece aPTT yüksekliği görülebilir. Bu uzamanın saptanması durumunda hastalarda faktör XI eksikliğinden şüphelenerek faktör düzeyi çalışıl-malıdır. Eksiklik saptanan hastaların preoperatif hazırlıklarının dikkatli şekilde yapılmasıyla cerrahi sırasında ve sonrasında olası komplikasyonlar azaltılabilir. Bu olgu sunumunda, faktör XI eksikliği bulunan bir hastanın total kalça protezi operasyonu sırasındaki anestezi yöntemi sunulmaktadır.Anahtar kelimeler: Faktör XI eksikliği, anestezi yönetimi, total kalça protezi Factor XI deficiency is an extremely rare disease presenting no clinical symptoms, unless there is an inducing reason such as trauma or surgery. Normally, factor levels are in the range of 70-150 U dL-1 in healthy subjects. Although no clinical symptoms are seen, only high levels of aPTT can be found. Once a prolongation is detected in aPTT, factor XI deficiency should be suspected and factor levels should be analysed. With careful preoperative preparations in factor-deficient people, preoperative and postoperative complications can be decreased. In this case report, management of anaesthesia during total hip arthroplasty of a patient with factor XI deficiency is presented.
Keywords
GirişF aktör XI eksikliği, nadir olarak görülen bir faktör eksikliği olup, kodlayan geni 4. kromozom üzerindedir. Faktör eksikliği bulunan hastalarda spontan kanamalar nadirdir, ancak cerrahi müdahaleler ve travma sonrası önemli kanamalar mümkündür. İzole uzamış aktive parsiyel tromboplastin zamanı (aPTT) değerleri faktör XI eksikliği için uyarıcı olmalıdır (1). Tedavide temel yöntem eksik olan faktörün yerine koyulmasıdır (2). Bu olgu sunumunda total kalça protezi cerrahisi geçirecek olan ve faktör XI eksikliği bulunan hastanın anestezi yönetimi sunulmaktadır.
Olgu SunumuBu olgu sunumu için hasta bilgilendirilmiş ve izini alınmıştır. İki yıldır faktör XI eksikliği nedeniyle izlenmekte olan 59 yaşında kadın hasta, sol total kalça protezi ameliyatı öncesi değerlendirildi. Faktör XI eksikliği yanı sıra, allerjik astım, ve tiroid nodülü olduğunu belirtti. Yapılan incelemelerde hastanın solunum fonksiyonları ve tiroid fonksiyon testlerinin normal sı-nırlarda olduğu görüldü. Faktör eksikliği tanısının daha önceki ameliyatı sırasında aile hikayesi bulunması nedeniyle konulduğu, küçük cerrahi işlem nedeniyle herhangi bir profilaksi uygulanmadığı ve ciddi bir komplikasyon yaşamadığı öğrenildi.Hastanın hematolojik değerlendirilmesinde aPTT değeri 77 saniye ve faktör XI düzeyi 9 U dL -1 (Normal değeri 70-150 U dL -1 ) olduğu gözlendi. Preoperatif hemoglobin değeri 13,6 g dL -1 ve trombosit sayısı 273 bin mm 3-1 olarak belirlendi. Hematoloji bölümü tarafından girişim öncesi 15-20 mL kg -1 , postoperatif 12. saatte 5 mL kg -1 ve kanamanın devamı halinde 12 saat aralıklarla 5 mL kg -1 ...