Reactions of Tetraploid Wheat Species to Septoria Tritici Blotch

Abstract

Ascomycetes fungal patojen Zymoseptoria tritici’nin neden olduğu Septoria tritici blotch (STB) buğdayın küresel düzeyde yıkıcı hastalıklarından biridir ve uygun koşullarda önemli verim ve kalite kayıplarına neden olur. Bu çalışma, 84 tetraploit buğday türünün STB hastalığına karşı dayanıklılığını belirlemek amacıyla 2020-2021 ve 2021-2022 yetiştirme sezonlarında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan çeşitler tesadüf parselleri deneme desenine göre iki tekerrür olacak şekilde Akdeniz Üniversitesi yerleşkesinde yetiştirilmiştir. Hastalık gözlemlerine göre; 2021'de, test edilen genotiplerin 39 (%46.4) 'nun STB hastalığına karşı hassas ve çok hassas reaksiyonlar gösterdiği belirlenmiştir. Yine aynı yıl, genotiplerin 18 (%21.4)' i dayanıklı ve orta derecede dayanıklı olduğu saptanmıştır. 2022'de, genotiplerin 44 (%52.4)'ü STB hastalığına karşı hassas ve çok hassas reaksiyonlar gösterirken, 15 (%17.8) 'i dayanıklı ve orta derecede dayanıklı reaksiyon göstermiştir. Özellikle tüm Polonya buğday türlerinin STB hastalığına karşı çok hassas reaksiyonlar gösterdiği belirlenmiştir. Öte yandan, bir gernik buğday türü, Triticum dicoccum var. haussknechtianum, her iki sezonda da dayanıklı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Akbaşak 073/144, Çakmak 79, Altıntaş 95, Yelken 2000, Fırat-93 ve Fuatbey 2000 gibi makarnalık buğday çeşitleri STB hastalığına karşı dayanıklı olduğu ve makarnalık buğday çeşitlerinde çok hassas reaksiyon saptanmamıştır. Sonuç olarak, belirlenen dayanıklı durum ve emmer buğday türleri/çeşitleri, STB hastalığına karşı dayanıklılık ıslah programlarında kullanılma potansiyeline sahiptir.