Keywords lmfdrainage Á massage Á oedeem Á vroegbehandeling Samenvatting Het doel van dit artikel is de therapeut meer bewust te maken van de effecten van handoedeem en van de noodzaak van vroege behandeling. De fysiologie van produktie van weefselvloeistof en de twee hoofdsoorten oedeem worden besproken. Het omhooghouden, druk en actieve oefeningen zijn de primaire methoden om oedeem van de hand onder controle te houden. Verschillende behandelvormen en commercieel verkrijgbare drukverbanden zijn nuttig bij hardnekkig oedeem; vroeg ingrijpen en behandeling van de oedemateuze hand kunnen echter mogelijke functiestoornissen van de hand en complicaties voorkomen.
InleidingEen handoedeem dat niet de aandacht krijgt dat het verdient, kan leiden tot een verwoestend functieverlies wanneer het blijft bestaan. De rol van de therapeut bij de behandeling van handoedeem vereist inzicht in de vloeistofdrukken die het oedeem veroorzaken en van de mechanische krachten die de hele functie van de hand veranderen. Omhoog houden van de hand en compressie zijn belangrijk, maar als het oedeem en de gewrichtsstijfheid hardnekkig zijn, moeten fysiotherapeuten andere beschikbare behandeltechnieken in de strijd werpen.
Fysiologie van de weefselvloeistofIn de normale toestand wordt een subtiel evenwicht bewaard tussen het vasculaire en het lymfatische stelsel. Volgens Overman en Barion:'De capillair vormt, omdat het het enig doorlaatbare deel van het vaatstelsel is, het belangrijkste deel van dat stelsel, waarvan de voornaamste functie is stoffen van de ene plaats naar de andere te transporteren. ' De vloeistof in de weefselspleten rondom de capillairvaten wordt interstitie¨le of extracellulaire vloeistof genoemd. Extracellulaire vloeistof heeft een soortgelijke samenstelling als bloedplasma, behalve dat het geen rode bloedlichaampjes bevat en dat de hoeveelheid proteı¨ne heel klein is (0,3% in weefselvloeistof van extremiteiten tegenover 6,8% in plasma). De uitwisseling van vloeistof tussen de capillairen en de weefselspleten wordt transsudatie of diffusie genoemd. De vloeistof passeert in feite via de spleten tussen de cellen van het endotheel dat de wand van de capillairen vormt.Verschillende factoren beı¨nvloeden de hoeveelheid vloeistof in de extracellulaire ruimten. Een factor is de selectieve doorlaatbaarheid van de capillairvaatwand, die zodoende werkt als een filter. De capillairvaatwand is vrij doorgankelijk voor water en opgeloste stoffen met een klein moleculair gewicht, maar is ondoordringbaar voor de grote proteı¨nemoleculen die in het plasma voorkomen (plasma-eiwitten).Een tweede factor die de samenstelling van de extracellulaire vloeistof beı¨nvloedt is de hydrostatische druk
