Relacije Akademske Darovitosti Sa Gimnazijskim Usmerenjem Učenika I Nivoom Obrazovanja Roditelja

Abstract

Istraživanje prikazano u radu pretenduje da ponudi odgovore na dva pitanja: kakva je struktura razlika u intelektualnim sposobnostima učenika darovitih u dvema široko definisanim područjima znanja ili akademskim domenima, kao i da li se nivo akademske darovitosti gimnazijalaca razlikuje u odnosu na obrazovanje njihovih roditelja. Istraživanje je sprovedeno na uzorku od 177 gimnazijalaca prirodno-matematičkog i društveno-jezičkog smera sa teritorije Srbije, koji su identifikovani kao daroviti na osnovu natprosečnog postignuća na Kibernetičkoj bateriji testova inteligencije -KOG 3 (IQ>120) i odličnog školskog uspeha (prosečna ocena na polugodištu iznad 4,50). Konstrukt akademske darovitosti definisan je kao napredna ovladanost različitim akademskim područjima znanja, koja se temelji na visokim kognitivnim potencijalima, intrinzičkoj motivaciji i kreativnosti. Ovako definisana akademska darovitost merena je skalom od 13 ajtema, koja je konstruisana za potrebe istraživanja. Ispitivanje razlika u intelektualnom profilu učenika darovitih u dva šire definisana akademska domena upućuje na osnovanost razlikovanja dveju osnovnih formi akademskog talenta, od kojih je jedna verbalnog a druga neverbalnog tipa. Preciznije rečeno, dobijeni rezultati upućuju na veću razvijenost verbalnih sposobnosti u grupi akademski darovitih učenika koji pohađaju društveno-jezički smer gimnazije, dok su više sposobnosti vizuelne spacijalizacije registrovane u grupi darovitih učenika prirodnomatematičkog smera. Osim toga, ispitivanjem relacija između nivoa akademske darovitosti i obrazovanja roditelja, ustanovljene su značajne razlike jedino u odnosu na obrazovni nivo majke.Ključne reči: akademska darovitost, akademski domeni, intelektualne sposobnosti, obrazovni nivo roditelja UVOD Nakon što je Termanova studija darovitosti, u okviru koje je ovaj pojam u celosti poistovećen sa visokim dometima u razvijenosti opšte inteligencije, imala epilog u nalazima koji su ukazivali na neopravdano uprošćavanje prirode darovitosti, dalji napori u određenju ovog pojma upravljali su se neophodnošću zauzimanja šire perspektive koja bi omogućila prepoznavanje darovitosti i izvan domena opšte inteligencije