Reliability and Validity of Adaptation to the Turkish of the Bermond-Vorst Alexithymia Questionnaire and Developing of Turkish Short Form

Abstract

Bermond-Vorst Aleksitimi Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasının geçerlik, güvenirliği ve Türkçe kısa formunun geliştirilmesi T am karşılığı "duygular için söz yokluğu" olan ve psikanalitik terapi uygulamalarında dikkat çeken aleksitimi kavramı, duygularını sözel olarak tanımlama ve ifade etme konusundaki sınırlı kapasitenin yanı sıra hayal gücünün azalması şeklinde tanımlanmıştır. [1] Aleksitimi beş temel özellik içermektedir: (1) başka birinin duygularını tanımada zorluk; (2) kendi duygularını sözlü olarak açıklamada zorluk; (3) duyguları deneyimleme konusunda yetersizlik veya azlık; (4) bir başkasının duygularını hayal etme veya dışsal yönelimli bir düşünme eğiliminin olmaması; ve (5) hayal etme veya sembolik düşünme konusunda zayıf bir kapasite. [2] Klinik anlamda ilgi çeken bir olgu olan aleksitimi başlangıçta psikosomatik hastalıklarla ilgili olarak tanımlanmıştır ancak daha sonra aleksitiminin sadece psikosomatik bozukluklara özgü olmadığı anlaşılmıştır. Bu durum aleksitiminin tıbbi, psikiyatrik veya davranışsal problemler için bir risk faktörü olarak görülmesine yol açmıştır. [2] Literatür incelendiğinde yüksek Amaç: Aleksitimi psikopatolojinin açıklanmasında kullanılan önemli kavramlardan biridir. İki ayrı çalışmadan oluşan bu makalenin amacı, Çalışma 1'de Bermond-Vorst Aleksitimi Ölçeği'nin (BVAÖ) Türkçe'ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi ve Çalışma 2'de bu ölçeğin Türkçe kısa formunun geliştirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışma 1'de pilot uygulama için 18-73 yaş aralığındaki 600 kişilik toplum örneklemi; asıl uygulama için 17-66 yaş arası 766 kişilik toplum örneklemi kullanılmıştır. Çalışma 2'de 18-57 yaş arasındaki 213 kişilik toplum örneklemi ve test tekrar test için 43 üniversite öğrencisi yer almaktadır. Ölçüt geçerliği için 137 üniversite öğrencisine BVAÖ ile birlikte Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20), Toronto Empati Ölçeği (TEÖ) ve Warwick Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği (WEMİOÖ) uygulanmıştır. Bulgular: Çalışma 1'de iç tutarlık analizi ve açımlayıcı faktör analizi sonuçları yeterli bulunurken doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarında uyum indekslerinin yeterli düzeyde olmadığı görülmüştür. Çalışma 2'de ise geçerlik için yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ve ölçüt korelasyonları ile güvenirlik için yapılan iç tutarlılık analizi ve test tekrar test korelasyonlarının yeterli düzeyde olduğu saptanmıştır. Sonuç: BVAÖ'nün 40 maddelik formunun ve ilk kez geliştirilen Türkçe kısa formunun ülkemizde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermiştir. Ancak kısa formda istatistiki açıdan daha iyi sonuçlar sağlanmıştır. Ayrıca TAÖ-20 ile olan güçlü korelasyonlar BVAÖ'nün de TAÖ-20 gibi aleksitiminin değerlendirilmesinde kullanılabileceğini göstermesi açısından önemlidir.