Respiracijske transfuzijske reakcije

Abstract

IzvlečekTransfuzijske reakcije niso pogoste, vendar kljub temu verjetno pogostejše, kot jih ocenjujemo na splošno, saj je prepoznavanje in poročanje o transfuzijskih reakcijah še vedno pomanjkljivo. Čla-nek opisuje najpogostejše respiracijske transfuzijske reakcije, patofiziologijo le-teh, klinično sliko in zdravljenje. Med primarnimi transfuzijskimi reakcijami so najpomembnejše: s transfuzijo povezana akutna okvara pljuč oz. TRALI, s transfuzijo povezana volumska preobremenitev oz. TACO ter s transfuzijo povezana dispneja oz. TAD. Pri TRALI pride do aktiviranja imunskega sistema, katerega posledica je povečana prepustnost bazalne membrane v pljučnih mešičkih, kar vodi v nekardiogeni pljučni edem. Zdravljenje je podporno z dodajanjem kisika, tekočin ob hipotenziji, v hujših primerih dihalne odpovedi tudi mehansko predihavanje. Klinična slika TACO je kardiogeni pljučni edem, do katerega pride zaradi volumske obremenitve pri predisponiranih osebah, ki so: dojenčki, starostniki, bolniki s srčnim popuščanjem, anemijo in bolniki s pozitivno tekočinsko bilanco. TACO zdravimo po načelih zdravljenja kardiogenega pljučnega edema z dodajanjem kisika, diuretiki, po potrebi pa tudi z neinvazivnim ali invazivnim mehanskim predihavanjem. Pri TAD pa gre za etiološko nepojasnjeno dispnejo, ki se pojavi po transfuziji in je ne moremo opredeliti kot TACO ali TRALI, prav tako pa je ne pojasnijo bolnikove kronične bolezni. Ponavadi je TAD blaga reakcija. Čeprav transfuzijske reakcije niso zelo pogoste, je znanje o prepoznavanju, zdravljenju in preprečevanju respiracijskih transfuzijskih reakcij nujno potrebno, da se preprečijo resne posledice pri bolnikih. AbstractRespiratory transfusion-related reactions are not very frequent, partly also because recognition and reporting transfusion reactions is still underemphasized. This article describes the most important respiratory transfusion reactions, their pathophysiology, clinical picture and treatment strategies. Respiratory transfusion related reactions can be primary or secondary. The most important primary transfusion-related reactions are TRALI -transfusion-related acute lung injury, TACO -transfusion-associated circulatory overload, and TAD -transfusion-associated dyspnea. TRALI is immuneassociated injury of alveolar basal membrane, which becomes highly permeable and causes noncardiogenic pulmonary edema. Treatment of TRALI is mainly supportive with oxygen, fluids (in case of hypotension) and in cases of severe acute respiratory failure also mechanic ventilation. TACO is caused by volume overload in predisposed individuals, such as patients with heart failure, the elderly, infants, patients with anemia and patients with positive fluid balance. Clinical picture is that of a typical pulmonary cardiogenic edema, and the therapy is classical: oxygen and diuretics, and in severe cases also non-invasive or invasive mechanical ventilation. TAD is usually a mild reaction of unknown cause and cannot be classified as TACO or TRALI, nor can it be ascribed to patient's preexisting diseases. ...

Kompetencije knjižničara i informatologa: izazovi u vremenu društvenih i kulturnih promjena

“…supervještinekreativnost, komunikabilnost, kritičko mišljenje i sposobnosti suradničkog djelovanja (usp. Marić, 2017), ili pak modela koji je sintetizirao petnaestak različitih obrazovnih okvira objedinjenih unutar sljedećih razina:…”