Każdy kraj, będący członkiem Międzynarodowego Funduszu Walutowego, ma ustaloną tzw. kwotę, wyrażoną w jednostkach specjalnego prawa ciągnienia (SDR). Suma wszystkich kwot udziałowych stanowi kapitałową bazę MFW [Lastra, 2006, s. 380-381]. Wysokość kwoty decyduje o tym, ile kraj wpłaca do Funduszu z tytułu udziału w nim oraz o tym, w jakich rozmiarach może korzystać z pomocy finansowej Funduszu. Warunkiem przystąpienia do Funduszu było i jest wpłacenie na jego konto części kwoty 2. Od wysokości kwoty zależy liczba głosów, którą otrzymują kraje członkowskie MFW. Wyznacza więc ona siłę głosu poszczególnych państw, określając ich wpływ na decyzje podejmowane na forum Funduszu. Jest to tym ważniejsze, żeby mogły wejść w życie rezolucje rady gubernatorów MFW dotyczące tzw. spraw szczególnych, muszą je ratyfikować kraje dysponujące 70% lub nawet 85% całkowitej liczby głosów 3. Obowiązujący sposób wyznaczania kwot jest złożony. Uzależnia wysokość kwoty od PKB, oficjalnych rezerw walutowych oraz płatności z tytułu eksportu i importu. W literaturze krytykuje się taką metodę wyznaczania kwot, uznając że faworyzuje ona kraje wysoko rozwinięte, umożliwiając im realizację własnych celów na forum MFW. Podkreśla się, że prowadzi to do podporząd-* Autor jest pracownikiem Katedry Bankowości Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Artykuł wpłynął do redakcji w grudniu 2008 r. 1 Autor chciałby wyrazić wdzięczność prof. Z. Knakiewicz oraz recenzentom za uwagi i wskazówki pomocne w przygotowaniu artykułu. 2 Część ta zwana transzą jest równa 25% kwoty. Początkowo wpłacano ją w złocie. Zmiana tej zasady nastąpiła z chwilą demonetyzacji złota. Wraz z utratą przez złoto funkcji pieniądza światowego 25% kwoty wpłaca się w walutach swobodnie używanych oraz w SDR. Pozostałe 75% sumy udziału stawia kraj członkowski do dyspozycji MFW w walucie własnej. Warto dodać, że status walut swobodnie używanych nadano w dniu 1 kwietnia 1978 roku 5 walutom: dolarowi amerykańskiemu, marce niemieckiej, frankowi francuskiemu, funtowi szterlingowi i jenowi japońskiemu [IMF, 2006b, s. 53]. Dwadzieścia lat później, a mianowicie 17 grudnia 1998 roku, status taki zyskało euro. Z dniem 1 stycznia 1999 roku utraciła go marka niemiecka i frank francuski [IMF, 1999, s. 172]. 3 I tak, 85% większości głosów wymagają rezolucje w sprawie zmiany statutu Funduszu, zmiany kwot krajów członkowskich, alokacji SDR. Natomiast większości 70% głosów wymagają m.in. rezolucje w sprawie zawieszenia lub przywrócenia prawa głosu kraju członkowskiego.