Rotavirüs Gastroenteriti Olan Çocukların Annelerinin Kaygı Düzeyi, Sosyal El Yıkama ve Hastalığa Yönelik Bilgi Durumunun Belirlenmesi

Abstract

Özet
 Rotavirüs Gastroenteriti Nedeniyle Hastaneye Yatırılan Çocukların Annelerinin Kaygı, Sosyal El Yıkama ve Hastalığa Yönelik Bilgi Durumu
 Amaç: Bu araştırmanın amacı, rotavirüs gastroenteriti nedeniyle hastaneye yatırılan çocukların annelerinin kaygı, sosyal el yıkama ve hastalığa yönelik bilgi durumunu değerlendirmektir.
 Materyal ve Metot: Tanımlayıcı türde yapılan bu araştırma, Şubat 2022 - Ocak 2023 tarihleri arasında yürütüldü. Araştırmanın evrenini, Atatürk Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi çocuk servislerinde yatmakta olan 0-5 yaş aralığında rotavirüs gastroenteriti tanısı almış çocukların anneleri oluşturdu. Örneklem seçimine gidilmeden, evrenin tümü ile çalışıldı. Araştırmaya alınma kriterlerini taşıyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 108 anne örneklemi oluşturdu. Verilerin toplanmasında “Anket Formu”, “Durumluk Kaygı Ölçeği (DKÖ)” ve “Sosyal El Yıkama Bilgi Ölçeği (SEYBÖ)” kullanıldı.
 Bulgular: Araştırmada, annelerin yaş ortalamasının 28.47±4.53, çocuk yaş ortalamasının 15.84±10.12 ay olduğu, annelerin %31.5’inin lise mezunu olduğu, %80.6’sının çalışmadığı ve %49.1’inin gelirinin giderine denk olduğu saptandı. Çocukların %41.7’sinin yaz mevsiminde yatış yaptığı, %52.8’sinin çocuğunun emzirmediği, %26.2’sinin ishal şikâyetinin olduğu, %90.7’sinin rotavirüs aşısı olmadığı ve %55.6’sının rotavirüs nedeniyle sağlık kuruluşuna başvurmadığı belirlendi. Annelerin %58.3’ünün rotavirüs aşısının varlığını bildiği, %39.8’inin aşı hakkında bilgiyi sağlık personelinden aldığı, %62’sinin rotavirüs aşısının korumasını bilmediği ve %40.5’inin aşı hakkında bilgisi olmadığı için aşıyı yaptırmadığı saptandı. Annelerin %63’ünün rotavirüs hastalığının bulaşıcı olduğunu söylerken, %45.6’sının bulaşma yolu olarak dışkı-oral yolu ifade ettiği, %61.1’inin rotavirüs hastalığı durumunda bebeğe anne sütü vermeye devam ettiği belirlendi. Annelerin %53.7’sinin rotavirüs hastalığı olan hastaya temas izolasyonu uygulanabileceğini belirtirken, %28.8’i enfeksiyon bulaştırma riski olan çocuğa yapılabilecek girişimler için uygun el yıkama tekniğini ifade etmişlerdir. Annelerin %100’ünün rotavirüs enfeksiyonu olan çocuğa bakım verdikten sonra elleri yıkadıkları saptandı. Annelerin DKÖ puan ortalaması 39.69±5.11, SEYBÖ puan ortalaması 60.41±18.99 olduğu saptandı. Araştırmada, ortaokul mezunu olan annelerin SEYBÖ puan ortalamalarının diğer gruplara göre daha yüksek ve gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı. Çocukların hastaneye yaz aylarında yatış yapan grubun sosyal el yıkama bilgi ölçeği puan ortalamalarının diğer gruplara göre daha düşük ve gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (p