Konsumpcja marihuany w Polsce jest nieco niższa niż w Unii Europejskiej, ale wśród młodzieży osiąga poziom podobny do średniej Wspólnoty. Jest tak mimo konserwatywnego kontekstu politycznego oraz jednych z najbardziej restrykcyjnych rozwiązań legislacyjnych w UE. Dysonans między kulturą użytkowników substancji psychoaktywnych a narracją głównego nurtu na ich temat staje się coraz ciekawszym i wciąż słabo zbadanym polem. Na potrzeby tego artykułu zintegrowaliśmy wyniki naszych trzech ogólnopolskich projektów badawczych dotyczących (1) użytkowników marihuany i kontekstu używania, (2) dyskusji online poświęconej substancjom psychoaktywnym oraz (3) możliwościom ewaluacji terapii narkotykowej, a także (4) wynik regionalnego projektu dotyczącego zachowań ryzykownych młodzieży. Badania zostały przeprowadzone w latach 2013–2021. Wszystkie badania opierały się na jakościowych źródłach danych. Ramą teoretyczną opisującą granice między podstawowymi działaniami społecznymi użytkowników cannabis, technologiami, tożsamościami i arenami przyjmowanymi do prowadzenia narracji i doświadczania używania jest kategoria światów społecznych. Celem artykułu jest wyjaśnienie, w jaki sposób wyznaczane są granice między światami użytkowników marihuany w trzech wymiarach: przestrzennym, wiedzy i kontroli. Zaproponowana rama teoretyczna pozwala uchwycić społeczne (interakcjonistyczne) mechanizmy wytwarzania wiedzy, norm i znaczeń związanych z używaniem marihuany i tym samym wyjść poza subkulturowe ujęcie zagadnienia. Subkulturowy charakter używania marihuany jest dobrze opisany w literaturze przedmiotu. Kultura polskich użytkowników marihuany jest szczególnie ciekawym przypadkiem tego zjawiska. Z jednej strony użytkownicy dostrzegają ciągłą liberalizację rozwiązań legislacyjnych w kontekście globalnym, a z drugiej strony sami znajdują się w obrębie bardziej konserwatywnych dyskursów i bardziej restrykcyjnych ram legislacyjnych. Taki stan tworzy w narracji na temat używania marihuany dysonans, który jest realizowany na mikropoziomie tworzenia znaczeń przez samych użytkowników w procesie interakcji i rozmów wewnątrz i na zewnątrz światów społecznych. Cannabis consumption in Poland is slightly lower than in the European Union, except for youths, a group with a similar level to the EU average. This is despite the conservative political context and one of the strictest sets of laws in the EU. The discrepancy between the culture of psychoactive substance users and the mainstream narrative about these substances is becoming more and more interesting and remains an unexplored field of research. For this paper, we have integrated the results of our three national-level research projects on (1) cannabis users and the context of use, (2) online discussions about psychoactive substances and (3) the possibilities of evaluating drug therapy, as well as (4) the results of a regional-level study on risky behavior among youths. The research was conducted between 2013 and 2021. All of the studies are qualitative in terms of the methods used. The social worlds concept is the theoretical framework of this study and it serves us to describe the basic social actions of cannabis users, technologies, identities and arenas for creating narratives and experiencing use. We analyze the boundaries between the social worlds of users, taking into account three dimensions of use: spatial, knowledge and control. The subcultural nature of cannabis use is well described in the literature. The culture of Polish cannabis users is an especially interesting example of the phenomenon. Users can observe the continuous liberalization of legislative solutions in the global context, while they are placed within increasingly conservative discourses and legal frames. This situation creates a discrepancy in the narrative on substance use, which is realized on the micro level of meaning-making in interaction and in talks inside and outside of the social worlds.
