Sağliğin Sosyal Beli̇rleyi̇ci̇leri̇ni̇n Moora Yöntemi̇ İle Anali̇zi̇: Oecd Ülkeleri̇ Örneği̇

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sağlığın sosyal belirleyicileri açısından OECD ülkeleri arasında bir değerlendirme ve sağlığın sosyal belirleyicileri değişkenlerine göre sıralama yapmaktır. Bu doğrultuda OECD veri tabanından literatürde kullanılan sağlığın sosyal belirleyicileri değişkenlerine dair veriler alınarak, eksik verisi olmayan toplam 31 OECD ülkesi çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmada kullanılan sağlığın sosyal belirleyicileri değişkenleri yayımlanan son yıl verileri dikkate alınarak en güncel üzerinden veri ile çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırmada kullanılan değişkenler; barınma maliyeti, istihdam oranı, sosyal destek ağlarının kalitesi, eğitime katılım oranı, hava kirliliği, su kalitesi, akşam yalnız yürürken kendini güvende hissetme, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, Obezite ve aşırı kilo, tütün kullanımı ve alkol kullanımı olarak belirlenmiştir. Elde edilen veriler çok kriterli karar verme yöntemlerinden birisi olan MOORA yöntemi ile analiz edilmiş ve ülkelerin değerlendirmesi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre sağlığın sosyal belirleyicileri açısından en yüksek puanı alan 5 ülke sırası ile Norveç, İsveç, İrlanda, İsviçre ve Finlandiya olarak tespit edilirken; Türkiye, Şili, Yunanistan, Slovak Cumhuriyeti ve Polonya sağlığın sosyal belirleyicileri açısından diğer ülkelere kıyasla en düşük puana sahip olan ülkeler olarak belirlenmiştir. Bu ülkelerin, multidisipliner bir yaklaşımla, sağlığın sosyal belirleyicileri konusuna eğilmelerinin sağlık eşitsizliklerini ortadan kaldıracağı ve sağlık çıktılarına olumlu katkılar yapacağı düşünülmektedir.