Identyfikacja sweet spotów w poszukiwaniach złóż niekonwencjonalnych W poszukiwaniach złóż niekonwencjonalnych kluczową rolę pełni określenie parametrów geomechanicznych, otrzymywanych nie tylko z danych geofizyki wiertniczej czy analiz laboratoryjnych, lecz także w wyniku estymacji z danych sejsmicznych 3D, tak aby scharakteryzować cały obszar złożowy. W artykule przeanalizowano parametry charakteryzujące złoża niekonwencjonalne, takie jak: kruchość skały (brittle), zawartość materii organicznej (TOC) oraz moduły sprężystości. Najlepszą metodą na pozyskanie modułu Younga, który dobrze charakteryzuje kruchość w strefach złożowych utworów łupkowych, jest inwersja danych sejsmicznych typu pre-stack. Wła-ściwa estymacja parametrów geochemicznych ośrodka geologicznego przyczynia się do lepszej identyfikacji sweet spotów, a tym samym do wyboru optymalnej lokalizacji otworów wiertniczych.Słowa kluczowe: złoża niekonwencjonalne typu shale gas, identyfikacja sweet spotów, parametry geomechaniczne, właściwości sprężyste skały.
Sweet spots identification in unconventional reservoirsGeomechanical parameters estimation is the most important issue in unconventional resource plays. These parameters are usually obtained from well logs and geological core analysis, but for geomechanical properties estimation it is better to use prestack seismic data. In this article such reservoir characterization properties were analyzed: brittle, total organic carbon (TOC) and elastic parameters. The best method for obtaining Young's modulus, which is a measure of brittleness, is pre-stack seismic inversion. Appropriate geomechanical parameters estimation is important for shale plays sweet spots identification and optimal well placement.Key words: unconventional reservoir like shale gas, sweet spots identification, geomechanical parameters, elastic parameters of rock.Zainteresowanie eksploatacją złóż niekonwencjonalnych, na przykład typu shale gas, wzrosło ogromnie w ciągu ostatnich lat dzięki możliwościom odwiertów horyzontalnych oraz technice hydraulicznego szczelinowania. Jednak wskazanie odpowiedniej lokalizacji otworu (tzw. sweet spot) stało się wielkim wyzwaniem dla przemysłu poszukiwań węglowodorów.W artykule przedstawiono przykłady z międzynarodo-wej literatury branży poszukiwań węglowodorów, w których zwrócono uwagę na parametry takie jak: zawartość materii organicznej, moduły sprężystości oraz kruchość (brittle), ponieważ skały sztywne wykazują większą podatność na spę-kanie, a taka właściwość podnosi parametry przepuszczalności strefy złożowej. Najodpowiedniejszą metodą według Sharmy i Chopry [16] oraz Banika i in.[1] na uzyskanie modułu Younga, któ-ry dość dobrze charakteryzuje kruchość w strefach złożo-wych utworów łupkowych, jest inwersja danych sejsmicznych typu pre-stack.Inwersja sejsmiczna, łącząca dane sejsmiczne i dane geofizyki wiertniczej, jest metodą znaną i cenioną przez geofizyków od wielu lat, ponieważ pozwala na prognozowanie litologii, nasycenia i porowatości w miejscach odległych od pomiarów otworowych, dlatego też...