Seki̇zi̇nci̇ Sinif Öğrenci̇leri̇ni̇n Eleşti̇rel Düşünme Eği̇li̇mleri̇ni̇n Bazi Deği̇şkenler Açisindan İncelenmesi̇

Abstract

Bu araştırmanın amacı; sekizinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyi, okumaya ilişkin tutum, cinsiyet, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, günlük okumaya ayrılan süre, bir yılda okunan kitap sayısı, sosyal medya araçlarını günlük kullanım süresi, günlük televizyon izleme süresi, evde okumaya elverişli bir ortam olup olmaması, evde tablet, bilgisayar vb. olup olmaması, evde İnternet bağlantısının olup olmaması, kendisine ait cep telefonu olup olmaması, süreli yayın takip edip etmeme değişkenlerinin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerini ne oranda yordadığını belirlemektir. İlişkisel tarama modeli kullanılan araştırmanın örneklemi, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Sivas ili Merkez ilçesindeki ortaokullarda öğrenim gören 521 sekizinci sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada 1 Bu makale; Doç. Dr. Ebru BOZPOLAT danışmanlığında, Hatice GÜÇCÜK KURGA tarafından 2021 yılında tamamlanan "Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi" isimli yüksek lisans tezinin bir bölümüdür.Bozpolat, E. & Güçcük Kurga, H. Sekizinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. 527 veriler Demircioğlu (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan "Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği", Çakıroğlu ve Palancı (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan "Okuma Tutum Ölçeği" ve araştırmacılar tarafından geliştirilen "Okuduğunu Anlamaya Yönelik Başarı Testi" ile "Kişisel Bilgi Formu" aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler ve hiyerarşik çoklu doğrusal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda; yordayıcı değişkenlerin önem sırasının "Öngörüsellik" bağımlı değişkeni için okumaya ilişkin tutum, cinsiyet, okuduğunu anlama düzeyi ve süreli yayınları takip edip etmeme; "Bilişsel olgunluk" bağımlı değişkeni için okumaya ilişkin tutum ve okuduğunu anlama düzeyi, "Yenilikçilik" bağımlı değişkeni için okumaya ilişkin tutum, süreli yayınları takip edip etmeme ve cinsiyet; "Eleştirel Düşünme Eğilimi" bağımlı değişkeni için okumaya ilişkin tutum, süreli yayınları takip edip etmeme, cinsiyet ve okuduğunu anlama düzeyi şeklinde sıralandığı belirlenmiştir.

Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Okuma Becerileri Arasındaki İlişkiye Yönelik Görüşleri

“…Türkben ve Karaman gerçekleştirdikleri nitel araştırmada (2022) 6. sınıf öğrencileriyle görüşmüş ve eleştirel okuma uygulamalarının öğrencilerin okumaya yönelik ilgilerini artırdığını, anlama ve düşünme becerilerini olumlu etkilediğini ortaya koymuştur. Bir başka araştırmada eleştirel düşünme eğilim düzeyleri yüksek olan öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyinin de yüksek olduğu ve okumaya ilişkin tutumlarının olumlu olduğu bulgusuna ulaşılmıştır (Bozpolat ve Güçcük Kurga, 2021). Basmaz ve Kutlu'nun (2021) gerçekleştirdiği araştırmada, öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin eleştirel düşünme eğilimlerini yüksek düzeyde yordadığı tespit edilmiştir.…”

Examining the Digital Addiction Levels of Turkish Teacher Candidates in Terms of Different Variables

“…2000'li yıllara kadar olan süreçte bilgisayar ve internetle ilgili bilinen bilgiler sınırlıyken; 2000'li yıllardan sonra yaşanan teknolojik gelişmelerle birlikte bireyler, internetle bağlantı kurabilen dijital araçlardan (telefon, bilgisayar vd.) ayrılamaz hale gelmişlerdir (Doğan, Işıklar & Eroğlu, 2008). "Dijital 2021 Küresel Genel Bakış Raporu" (We Are Social & Hootsuite, 2021a) ve "Dijital 2021 Türkiye Raporu"na (We Are Social & Hootsuite, 2021b) göre de dünya nüfusunun %59.5'u internet, %53.6'sı sosyal medya, %96.6'sı akıllı telefon kullanıcısı; Türkiye nüfusunun ise %77.7'si internet, %70.8'i sosyal medya, %97.2'si ise akıllı telefon kullanıcısıdır.…”