ÖZETPulmoner hipertansiyon prognozu kötü olan ciddi bir hastalıktır. Pulmoner hipertansiyonun tanısı ve değerlendirilmesi, hastalığın tanımında, tanı tekniklerinde ve takibinde son yıllarda yapılan değişikliklerle beraber hızla gelişmektedir. Pulmoner hipertansiyon ile birlikteliği bulunan farklı durumlar ve yeni tanı yöntemleri sistematik bir tanı algoritması oluşturma ihtiyacını doğurmuştur. Bu derleme, pulmoner hipertansiyona son yıllarda yapılan değişiklikleri de kapsayan tanı yaklaşımından bahsetmektedir. (Ana do lu Kar di yol Derg 2010; 10: Özel Sayı 1; 14-26) Anah tar ke li me ler: Pulmoner hipertansiyon, tanı algoritması, tanı yöntemleri, prognoz
ABS TRACTPulmonary hypertension is a serious disease with a poor prognosis. The diagnosis and assessment of pulmonary hypertension is evolving rapidly with changes in the definition of the disease, diagnostic techniques and follow-up assessment. Different conditions associated with pulmonary hypertension and new diagnostic techniques have led to a need for a systematic diagnostic approach. This review article presents an update on alterations in the diagnostic algorithm. (
GirişPulmoner hipertansiyonun tanımı Pulmoner hipertansiyon (PH), sağ kalp kateterizasyonu ile belirlenen ortalama pulmoner arter basıncında (PAB) istirahatte, 25 mmHg ve üzerinde artış olarak tanımlanan hemodinamik ve patofizyolojik bir durumdur (1-4). İstirahatte ölçülen ortalama PAB normal değeri 14±3 mmHg, üst sınır 20 mmHg olarak kabul edilmektedir (1, 2). Ortalama PAB'ın 21 mmHg ve 24 mmHg arasında olduğu durum, "borderline pulmoner hipertansiyon" olarak tanımlanmaktadır ve bu hasta grubunun takibe alınarak ilerleme durumunda hızla tedaviye başlanması önerilmektedir. Ortalama pulmoner arter basıncı: 0.61 sistolik pulmoner arter basıncı+2 mmHg olarak tanımlanmaktadır. 2008 yılında gerçek-leştirilen 4. Dünya Pulmoner Arteriyel Hipertansiyon (PAH) Sempozyumu'nda önerilen PAH tanımı Tablo 1'de görülmektedir.PH, ortalama PAB 25 mmHg ve üzerinde olduğunda tanımlan-mış bir durumdur. Pre-kapiller PH, ortalama PAB değerinin 25 mmHg ve üzerinde, pulmoner kapiller uç basıncının (PKUB) 15 mmHg ve altında olduğu, kalp debisinin (KD) normal veya azalmış olduğu durumu ifade etmektedir. Post-kapiller PH, ortalama PAB değerinin 25 mmHg ve üzerinde, PKUB değerinin 15 mmHg'nın üzerinde, KD değerinin normal veya azalmış olması durumudur; bu kriterlere ek olarak transpulmoner basınç gradiyenti (TBG) 12 mmHg değerinin altında veya eşit ise pasif post-kapiller PH, TBG 12 mmHg değerinin üstünde ise reaktif post-kapiller PH olarak tanımlanmaktadır (Tablo 1).Pulmoner arteriyel hipertansiyon, akciğer hastalıklarına bağlı PH, kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH) ve diğer nadir nedenlere bağlı PH dışındaki pre-kapiller PH durumunu ifade eden heterojen bir grubu tanımlamaktadır. Son yıllar-da tedavi yönünde önemli ilerlemelerin sağlandığı PH tipi PAH olarak kabul edilmelidir.PAH hastalarının hücre ve dokularında birçok biyopatolojik mekanizma saptanmıştır; ancak bu süreçlerin başlaması ve ilerlemesind...