Sığınmacı Refakatsiz Çocukların Korunması ve Hukuki Temsili

Abstract

Mültecilikte anne babası veya herhangi bir yetişkinin gözetiminde olmayan refakatsiz çocukların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Dünyada durmak bilmeyen ve duracağa da benzemeyen mültecilikten en çok olumsuz etkilenenler çocuklardır. Hiçbir yetişkinin refakatinde olmaksızın ferdi olarak hareket eden bu çocukların maddi ve manevi ihtiyaçlarının karşılanması ve her türlü istismardan korunması BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne taraf devletlerin yükümlülüğündedir. Refakatsiz çocukların sığınma, barınma, eğitim, sağlık gibi temel insani haklardan mahrum kalmalarının en önemli nedenlerinden biri onları temsil edecek ve her koşulda çocuğun üstün yararını gözetecek temsilcilerinin olmamasıdır. Bu ihtiyaç mültecilikte en hassas grup olan çocukların sığınma başvurusunu yaptığı andan itibaren korumaya ilişki işlemlerin tamamlanmasına kadar devam eder. Refakatsiz çocukların hukuki temsili, Sözleşme’nin tarafı her devlet tarafından farklı içeriklerde düzenlenmiştir. Ülkemizde ise refakatsiz çocukların hukuki temsili, Türk Medeni Kanunu ve Çocuk Koruma Kanunda düzenlenmiştir. Bu makalede esas olarak Türk hukukuna göre sığınmacı refakatsiz çocukların hukuki temsili ve korunması ele alınmaktadır. Bu kapsamda öncelikle mülteci hukukunda sığınmacı refakatsiz çocuklara ilişkin genel olarak bilgi verilmektedir. Daha sonra bu çocukların korunabilmesinin önşartı niteliğindeki hukuki temsilleri ve korunması incelenmektedir. Son olarak da bu sığınmacı refakatsiz çocukların hukuki temsili ve korunmasına ilişkin uygulamada karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerilerinde bulunulmaktadır.