Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatına Yönelik Metaforlarının Değerlendirilmesi

Abstract

Çocuk edebiyatı, erken yaşlardan başlayarak çocukların okuma kültürü edinmelerinde kilit bir role sahip olan; dil, anlatım ve içerik bakımından çocuklara yönelik hazırlanmış edebiyat ürünlerinin tamamını içeren bir kavramdır. Özellikle ilkokul çağındaki çocukların edebiyat ürünleri ile tanıştırılması sürecinde önemli bir görev üstlenen sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına yönelik eğitsel algılarının temellerinin, aday oldukları ve lisans düzeyinde çocuk edebiyatı ile karşılaştıkları süreçte atıldığı düşünülmektedir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen çalışmada sınıf öğretmeni adaylarının ilkokulda çocuk edebiyatının eğitsel değerine yönelik algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma metotlarından fenomenoloji ile geçekleştirilen bu araştırma 51 öğretmen adayının katılımı ile yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan içeriğinde sınıf öğretmeni adaylarının sınıf düzeyi ve cinsiyet bilgileri ile birlikte “ilkokulda çocuk edebiyatı…gibidir; çünkü…”, “ilkokulda çocuk şiirleri…gibidir; çünkü…” ve “ilkokulda çocuk hikâye kitapları…gibidir; çünkü…” ifadelerinin yer aldığı bir form kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının ilkokul çocuk edebiyatı kavramına yönelik ürettikleri metaforlar 4, ilkokul çocuk şiirine yönelik ürettikleri metaforlar 3 ve ilkokul hikâye kitaplarına yönelik ürettikleri metaforlar 5 ana tema olarak belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının her kavram kapsamında ürettikleri metaforlar çerçevesinde oluşturulan temaların, ilkokulda çocuk edebiyatı, çocuk şiirleri ve hikâye kitapları kavramlarının farklı niteliklerini vurguladığı görülmüştür. Araştırma sonucunda sınıf öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı ürünlerine yönelik farkındalıklarının artırılması ve bu ürünlerin tüm derslerde temel araç olarak kullanılması önerilmiştir.