Sınıf Öğretmenlerinin İçerik Okuma ile İlgili Görüşleri

Abstract

İlkokul üçüncü sınıftan dördüncü sınıfa geçen öğrencileri zorlu bir yıl beklemektedir. Artık alan derslerinde okuma yapmaları gerekecektir. Alan derslerinde ise ilk üç yılda fazla alışık olmadıkları farklı içeriklerde metinler kullanılmaktadır. İlkokulun ilk yıllarında daha çok yazınsal metinler üzerinde çalışan, bilgilendirici metinleri çok az kullanan öğrencilerden, dördüncü sınıf itibari ile farklı alanlar ile ilgili metinleri okuyup bilgiye ulaşmaları istenmektedir. İçerik okuma, sosyal bilgiler, fen bilimleri, matematik gibi farklı disiplinlerdeki okuma faaliyetlerini içermektedir. Bir nevi bu derslerde verilen yeni içeriği kazanabilmek için gerekli olan okuma becerisi olarak tanımlanabilmektedir. “Her öğretmen bir okuma öğretmenidir.” sözünden hareketle her ders bir anlamda okuma dersidir, denilebilir. Bunun için her derste öğrencilerin okuduğunu anlama becerisini geliştirmek için çalışmaların yapılması bir zorunluluk haline gelmektedir. Alan öğretmenlerinin daha çok öğrencilerin alan bilgisi üzerinde durmaları, kendilerini okuma öğretmeni olarak görmemeleri ve bu alanda eğitim de almamaları, sınıf öğretmenlerinin bu alanlarda yaptıkları okuma uygulamalarını daha önemli hale getirmektedir. Bu araştırmada sınıf öğretmenlerinin alan derslerinde okuma öğretimi ile ilgili neler yaptıklarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma 2015-2016 eğitim-öğretim yılında, Samsun ilinin Alaçam ilçesinde görev yapan ve amaçlı örnekleme yolu ile belirlenen 20 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından ilgili alanyazın incelenerek oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda sınıf öğretmenlerinin okuma ile ilgili ilkokuma yazma öğretimi dışında herhangi bir kurs almadıkları görülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin içerik metinlerini okumadan önce soru sorma; okurken önemli yerleri belirtme ya da not aldırma; okuma bittikten sonra ise özetleme ya da test çözme gibi uygulamalar yaptıkları belirlenmiştir. İlkokul dördüncü sınıflarda içerik okuma stratejilerinin nadiren kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır.