Sınıf Öğretmenlerinin Okuma Becerisini Oluşturan Bilişsel Bileşenlere Yönelik Farkındalıklarının Artırılması: Bir Karma Yöntem Eylem Araştırması

Abstract

Çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin okumayı oluşturan bilişsel becerilere yönelik farkındalıklarını artırmak ve farkındalıklarının sınıf içi öğretme ortamına yansımalarını ortaya koymaktır. Çalışma, karma yöntem eylem araştırması olarak desenlenmiş ve yürütülmüştür. Çalışmanın keşfetme aşamasında öğretmenlerin okumayı oluşturan bilişsel becerilere yönelik farkındalıkları odak grup görüşmeleri yoluyla ortaya çıkarılmıştır. Ardından öğretmenlerin okumaya ilişkin bilgilerinin yetersizliğinden hareketle bir müdahale eğitim programı oluşturulmuştur. Çalışmanın değerlendirme aşamasında uygulanan müdahale eğitiminin etkililiği tespit edilmiştir. Araştırmanın izleme aşamasında ise eğitim programı ve takip çalışmalarının sınıf içi öğretim ortamına yansıması yine odak grup görüşmeleri yoluyla ortaya konulmuştur. Çalışmanın keşfetme aşaması katılımcılarını 14 gönüllü sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Değerlendirme aşaması katılımcılarını eğitim programına katılan 30 gönüllü sınıf öğretmeni oluştururken izleme aşaması katılımcılarını eğitim programına katılan öğretmenlerden 12 gönüllü sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen bilgi testi ve görüşme formları kullanılmıştır. Çalışmanın keşfetme ve izleme aşamalarından elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Değerlendirme aşamasından elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistiklerin yanında eşli gruplar t-testinden yararlanılmıştır. Araştırmada, sınıf öğretmenlerinin okumayı oluşturan bilişsel bileşenlere ilişkin bilgi eksiklikleri ortaya konulmuş, gerçekleştirilen müdahale eğitimiyle bu eksiklikler giderilmiş ve müdahale eğitimi yoluyla elde ettikleri bilgileri sınıf içi öğretim ortamına yansıttıkları görülmüştür.