Sirkels op ’n oorbekende werf

Abstract

Skadu oor die sonwyser is Kobus Lombard se vierde poësiebundel, almal uitgegee deur Protea Boekhuis. Die voriges heet Geknipte naelstring (2001), Tussen wysvinger en duim (2005) en Vlerke vir my houteend (2010).Lombard betree hier dieselfde tematiese werf as in sy vorige bundels. In kort vrye verse (net met uitsondering langer as 12 reëls) sirkel hy om die Namibiese landskap, die Christelike geloofslewe, die skryf van poësie, die weeskindverlede, nostalgiese terugblikke, wranger herinneringe aan die weermag, en, soos die titel wil suggereer, die vervlietendheid van tyd en oud word.Wanneer die leser ná 'n eerste lees terugkeer na die bundel, val die gedig 'Tregtering' (bl. 19) Hierdie bekentenis deur die spreker is 'n eenvoudige, nostalgiese vers oor oud word, en op vormlike en inhoudelike vlak dus tekenend van die bundelgeheel. Die gedig vra egter ook 'n belangrike vraag oor die bundel self: Alhoewel die spreker se moeë oë nie meer kans sien vir 'ongeleesde boeke' nie, is dít nie miskien juis waarna 'n poësieleser sug wanneer 'n bundel aangeskaf word nie? Is die funksie van poësie nie miskien juis 'n talige wakker skud uit die 'streling/van oorbekende woorde' nie? Vir hierdie leser is dit wel. Gee dit nie juis in afgematte oë 'n hernude glinster wanneer hulle 'n gedig teëkom wat die 'oorbekende' wêreld oombliklik nuut maak nie? Hiermee bedoel ek geensins dat goeie poësie kompleks of 'moeilik' moet wees nie. Daar is niks kompleks of groots aan 'n beiteltjie nie, maar as dit skerp is, en sekuur tref, weet ons almal wat dit kan vermag.Die digter is vroeër geprys vir die pretensielose eenvoud van die gedigte, en ook in hierdie nuutste bundel is dít die gedigte se beste eienskap. Die eerste reëls in 'Wag-'n-bietjiebos' (bl. 27) -'haaken-steek/word digter/al dieper in' -getuig van wat hierdie digter kan vermag met die eenvoudigste stellings. Ongelukkig interpreteer hy dan sy eie beeld in die twee strofe.Buiten bogenoemde voorbeeld, is daar ook ander mooi oomblikke in die bundel, soos waar die 'motors in die grootpad/van afspraak na migraine jaag' (bl. 75) of waar die spreker in 'Digterspel' (bl. 48) 'vergeefs' soek na 'n taal 'wat ruik na vars hopies grond/om ons verliese te begrawe'.Talle gedigte, wat soms vondste van onderbeklemtoning kon gewees het, ly egter skipbreuk weens die deurlopende gebruik van clichés. In kort verse wat aanspraak maak op gestroopte, onopgesmukte eenvoud en eerlikheid, struikel die leser oor enige geykte uitdrukking, en in Sonwyser is daar te veel. Frases soos 'ragfyn drade' en 'lense' wat 'verdof', belemmer byvoorbeeld 'n gedig soos 'Kantgordyn' (bl. 17) wat 'n mooi vers kon gewees het oor die veranderende perspektief wat oud word bring. Die 'grys beton ' (bl. 23)

Dental care utilization among persons with Parkinson's disease in Denmark

“…Pharmaceutical purchases of prescribed PD medication (Anatomical Therapeutic Chemical code N04B) 21 from The Danish National Prescription Registry 22 were used to identify and include persons with PD who were alive in 2015. 23 The indication for the prescription had to be PD. To eliminate the possibility of sale errors and misregistrations, each person should at least have two purchases of PD medication in 2015 and/or 2016.…”