Soğuk Savaş Düzeninin Sosyal Politikaları: Bir Yumuşak Güç Unsuru Olarak Yakın ve Orta Doğu Çalışma Enstitüsü ve Türkiye’nin Bölgesel Rolü

Abstract

Bu çalışma güvenlik odaklı Soğuk Savaş literatürüne bir alternatif olarak, dönemin uluslararası sosyal politikalarını ve bu yolla Türkiye'nin dönüşen bölgesel konumunu ve misyonunu ele almaktadır. Spesifik olarak, Türkiye'nin önce Yakın Doğu daha sonra Orta Doğu olarak adlandırılan açık uçlu siyasi coğrafyada, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) aracılığıyla üstlendiği bölgesel rol incelenmektedir. ILO'nun 1950'lerin başında İstanbul' da kurduğu Yakın ve Orta Doğu Çalışma Enstitüsü (YODÇE), hem Türkiye' de hem de bölgede Soğuk Savaş düzeninin sosyal politika normlarını belirleyen uluslararası bir örgüt olarak mercek altına alınmıştır. Siyasal-örgütsel literatür içinde pek az bilinen bu enstitünün yeni oluşan uluslararası düzen açısından etkin bir siyasi manevra alanı olarak işlev gördüğüne dikkat çekilmektedir. Söz konusu enstitü daha ziyade bölgesel bir yumuşak güç unsuru olarak tanımlanmakta, böylelikle genellikle Soğuk Savaş sonrası ortaya çıktığı düşünülen yumuşak güç siyasetinin kökenine inilmektedir. Bu bağlamda, Türkiye'nin Soğuk Savaş düzeni içinde sosyal politika üzerinden işlevselleştirilen yumuşak güç siyasetinin hem aracı hem de alanı haline geldiği tespit edilmektedir. Yöntemsel anlamda, siyasi tarihin verilerinden hareket eden ve yorumsamacı bir yaklaşımla diplomasinin satır aralarını okuyan bu çalışma, aynı zamanda uluslararası ilişkiler literatüründe "yumuşak güç" kavramına derinlik katmayı amaçlamaktadır.

Demokrasinin Gelişiminde Eğitim Sistemlerinin Rolü: Orta Doğu Bölgesi

“…Öncelikle Batılılar, bu bölgeyi Osmanlı İmparatorluğu yıkılana kadar Yakın Doğu olarak adlandırmışlardı. Osmanlı İmparatorluğu çöktükten be bölgede birçok devlet kuruldu ve sonrasında, "orta doğu" ifadesi, "yakın doğu" ifadesi ile birlikte kullanılmaya başlanmış ve zamanla "orta doğu" ifadesi tek başına popüler hale gelerek bugün geniş bir kullanım alanına sahiptir (Vardağlı, 2020).…”