Strukturalne Razlike U Motivu Postignuća Kod Učenika Darovitih U Različitim Domenima

Abstract

U fokusu ovog rada su učenici natprosečnih sposobnosti u domenu muzike, slikarstva, sporta i matematike, te njihova težnja ka postizanju uspeha, bilo kroz ostvarivanje vlastitih ciljeva ili isticanjem pred drugim ljudima. Cilj je da se utvrde distinktivna obeležja darovitih u pomenutim domenima u prostoru sledećih komponenti motiva postignuća: takmičenje sa drugim ljudima, istrajnost u ostvarivanju cilja i orijentacija ka planiranju. Na prigodnom uzorku od 473 ispitanika primenjen je instrument MOP 2002. Rezultati ukazuju na to da se učenici daroviti u četiri specifikovana domena statistički značajno razlikuju u svim aspektima motiva postignuća. Kada je reč o domenu sporta, razmatranom u odnosu na domene matematike i slikarstva, specifičnost konstelacije komponenti motiva postignuća uočljiva je u aspektu naglašenosti osobina koje su skopčane sa kompetitivnošću. S druge strane, domen muzike u odnosu na domen matematike iziskuje veću razvijenost osobina ličnosti s predznakom planiranja. Zaključak je da se motivacija darovitih učenika može precizno sagledati i adekvatno razvijati jedino ako se locira u okvire pojedinačnih domena. Opšte preporuke za podsticanje motivacije darovitih u nastavnom procesu su: saradnja učenika sličnih interesovanja i sposobnosti, samostalan rad učenika, nastavnik u ulozi vodiča, savetnika i facilitatora, nastava usmerena na učenike, povezivanje nastavnih sadržaja sa problemima stvarnog sveta.