Sucul Organizmalarda Çevresel Şartlara Karşı Geliştirilen Oksidatif Stres Mekanizmaları ve Adaptif Yanıtlar

Abstract

ÖzetSucul ekosistemlerdeki kirlilik, ciddi ve artan bir problemdir. Endüstriyel, tarımsal ve ticari kimyasalların yüksek oranda sucul çevreye deşarj edilmesi sucul canlılarda çeşitli zararlı etkilere neden olur. Biyolojik sistemlerde oksidatif stres, reaktif oksijen türlerini (ROT) artırarak veya antioksidan savunma sistemlerine hasar vererek oluşur. Balıklardaki oksidatif stresin neden olduğu biyokimyasal ve fizyolojik hasarlar, stresin şiddetine, mekanizmasına ve antioksidan enzim aktivitesine bağlıdır. Bu derlemede, sucul organizmaların çevresel şartlara karşı geliştirdikleri oksidatif stres ve adaptif yanıtların incelendiği çalışmalar ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Oksidatif Stres, Sucul Organizmalar, Çevre Kirliliği Oxidative Stress Mechanisms and Adaptive Responses in Aquatic Organisms Against to Environmental Conditions AbstractPollution of the aquatic ecosystems is a serious and evergrowing problem. Increasing amount of industrial, agricultural and commercial chemicals discharges into the aquatic environment have led to various harmful effects on the aquatic organisms. Oxidative stress is caused through damaged biological systems via producing Reactive Oxigen Species (ROS) or by impairing antioxidant defense systems. Biochemical and physiological damages caused by oxidative stress in fish depend on antioxidant enzyme activities, stress intensity and its mechanism. This paper reviews the studies on oxidative stress developed by aquatic organisms against environmental conditions and their adaptive responses.Keywords: Oxidative Stress, Aquatic Organisms, Environmental Pollution GirişTüm organizmalarda olduğu gibi sucul canlılarda da çevresel şartlar nedeniyle oluşan stres etkileri, oksidatif stres ile ilişkilendirilebilir. Sucul canlılarda oksidatif strese neden olduğu bilinen çevresel şartlar genellikle; sıcaklık, oksijen seviyesi, tuzluluk, mevsimsel ritim değişiklikleri, geçiş metal iyonları, pestisitler ve petrol türevleri olarak sınıflandırılabilir. Bu derleme çalışmasında, sucul organizmaların çevresel şartlara karşı geliştirdikleri oksidatif stres ve adaptif yanıtların irdelenmesi amaçlanmıştır. 1.1.Sıcaklık ve Oksijen SeviyesiSıcaklık ve çözünmüş oksijen seviyesi sucul canlıların dağılımında önemli parametrelerdir. Sıcaklık, tüm canlı organizmaları etkiler, ancak ektotermik hayvanlar için daha kritiktir.

Farklı Sucul Sistemlerden İzole Edilen Bakterilerin Antibiyotik Dirençliliklerinin Karşılaştırılması

“…Bu grup içerisinde denizel kökenli izolatların eritromisine %100 direnç gösterirken, tatlı su kökenli izolatların aynı antibiyotik için tamamının hassas olması dikkat çekmiştir. (Kayhan & Yön, 2014). Yapılan bu çalışmada, izole edilen bakterilerin bulunduğu sucul sistemler için, kirlilik birikim merkezi olan denizel ortam (Rize sahil kesimi) ve baraj gölü (Deriner Baraj Gölü) tercih edilmiştir.…”