Tác Động Của Công Nghệ Thông Tin Và Truyền Thông Đến Kinh Tế Việt Nam

Abstract

Tóm tắt: Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) được xem như một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế xã hội. Tại Việt Nam, ICT đã được quan tâm đầu tư phát triển, nhưng các đánh giá định lượng về tác động của ICT tới nền kinh tế còn rất hiếm. Bài báo này hệ thống hóa các đánh giá tác động của ICT tới nền kinh tế Việt Nam ở các khía cạnh vĩ mô, ngành, và doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng ICT đã có tác động tích cực đến kinh tế Việt Nam. Tuy vậy, khi đi vào phân tích so sánh với các nước trong khu vực thì mức đóng góp của ICT tới tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động, tác động lan tỏa dưới dạng ICT là yếu tố công nghệ đầu vào của sản xuất, cũng như tác động của ICT tới thay đổi mô hình kinh doanh và mô hình tổ chức của doanh nghiệp đều vẫn còn hạn chế. Từ đó, tác giả phân tích và đưa ra gợi ý đối với các doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách nhằm khai thác tốt hơn ICT cho phát triển doanh nghiệp và kinh tế Việt Nam. Từ khóa: ICT, tác động, kinh tế Việt Nam 1 Đặt vấn đề Công nghệ thông tin và truyền thông (Information Communication Technology-ICT) đã trở thành công nghệ nền tảng của nền kinh tế trong mấy thập kỷ qua. Sự lan tỏa và ứng dụng rộng rãi của mạng viễn thông, Internet, di động, sự phát triển của các công nghệ mới như Internet vạn vật (Internet of Things-IOT), điện toán đám mây, khoa học dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo đều thể hiện sức ảnh hưởng của ICT tới các hoạt động kinh tế. Công nghệ thông tin và truyền thông hiện hữu trong hoạt động của mọi doanh nghiệp. Gần như tất cả các doanh nghiệp hiện nay đều sử dụng máy tính, kết nối Internet và sử dụng các ứng dụng ICT. Thực tế này đã thúc đẩy các nghiên cứu đánh giá tác động của ICT tới nền kinh tế tại các quốc gia. Tuy vậy, các nghiên cứu đánh giá vẫn chưa được thực hiện đầy đủ, đặc biệt tại các nước đang phát triển [10]. Tác động của ICT là khác nhau tại các quốc gia khác nhau và trong nhiều trường hợp, tác động đó là không đáng kể [12]. Hơn nữa, các nghiên cứu tác động của ICT tới nền kinh tế thường chỉ tập trung vào một vài khía cạnh nên sẽ thiếu bức tranh tác động tổng thể [4, 18]. Do vậy, tác động thực tế của ICT tới các hoạt động kinh tế vẫn cần tiếp tục được nghiên cứu. Tại Việt Nam, công nghệ thông tin và truyền thông được chính thức xem như một điểm chốt cho phát triển kinh tế xã hội từ năm 1993 thông qua Nghị quyết số 49/CP của Chính phủ về