Tarihi bir caminin hasar sınırlarının irdelenmesi, Konya Sultan Selim Cami örneği

Abstract

Tarihi yığma camiler günümüzde aktif şekilde kullanılan ve geleceğe güvenle aktarılması gereken kültürel bir mirastır. Genellikle yığma duvar taşıyıcı sistemine sahip bu yapılar, farklı depremlerde ciddi hasarlar gördüğü gözlemlenmektedir. Tarihi yığma camilerin deprem davranışlarının belirlenmesi amacıyla birçok çalışma yürütülmektedir. Ancak çeşitli malzeme özelliklerindeki, yıkılma mekanizmaları, belirsiz geometri ve yükleme durumları gibi sebepler bu yapıların deprem davranışının belirlenmesini zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada Konya Karapınar Sultan Selim Caminin sonlu eleman modeli farklı iki malzeme özellikleri (E=750fc ve E=200fc) kullanılarak oluşturulmuştur. Sonlu eleman modellerinde 5 farklı yer hareketi kullanılarak zaman tanım alanında analizleri gerçekleştirilmiştir. Dinamik analizler neticesinde, caminin farklı yıkılma mekanizmaları ortaya konmuştur. Ayrıca caminin deplasmana dayalı deprem performans limitleri belirlenerek yönetmelik, kılavuz ve literatür önerileri ile karşılaştırılmıştır. Elastisite modülünün, caminin performans limitlerine etkisi irdelenmiştir.