Ο σκοπός της παρούσας κλινικής διατριβής ήταν η μελέτη της επίδρασης χαμηλών δόσεων αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης 5 (Σιλδεναφίλης και Βαρδεναφίλης) στις ποσοτικές και ποιοτικές παραμέτρους του σπέρματος και στις αναπαραγωγικές ορμόνες υπογόνιμων ανδρών. Το πρωτόκολλο της έρευνας βασίστηκε σε ένα σύνολο 110 υπογόνιμων ανδρών που χωρίστηκε σε 4 ομάδες. Στους 22 άνδρες που εντάχθηκαν στην ομάδα Α (n=22) χορηγήθηκε σιλδεναφίλη 12,5mg ημερησίως για 30 ημέρες. Στην ομάδα Β, που αποτέλεσαν 22 υπογόνιμοι άνδρες (n=22), δόθηκε καθημερινά σιλδεναφίλη 12,5mg για 60 ημέρες. Η ομάδα C περιελάμβανε άλλους 22 ασθενείς (n=22), οι οποίοι για 30 μέρες έκαναν λήψη βαρδεναφίλης 5mg ημερησίως. Στους 22 ασθενείς που επιλέχτηκαν για την ομάδα D (n=22) χορηγήθηκε καθημερινά βαρδεναφίλη 5mg για 60 ημέρες. Τέλος, στην ομάδα E εντάχτηκαν άλλοι 22 υπογόνιμοι άνδρες (n=22) που αποτέλεσαν την ομάδα παρακολούθησης (control group), χωρίς να λάβουν καμιά φαρμακευτική αγωγή για τις 60 ημέρες που παρακολουθήθηκαν. Όλοι οι άντρες από κάθε ομάδα υποβληθήκαν πριν τη μελέτη και 48 ώρες μετά την τελευταία δόση του φαρμάκου σε εξετάσεις σπέρματος και ορμονικό έλεγχο. Σε κάθε δείγμα σπέρματος προσδιορίστηκε ο όγκος του σπέρματος (ml), η συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων (x106/ml), το ποσοστό των κινητών σπερματοζωαρίων την 1η ώρα (MS%), και το ποσοστό των μορφολογικά φυσιολογικών σπερματοζωαρίων (MNS%). Το σύνολο των υπογόνιμων ανδρών που εντάχθηκαν στη μελέτη υποβλήθηκε σε ορμονολογικό έλεγχο που περιελάμβανε τη μέτρηση στον ορό του περιφερικού αίματος των τιμών της ολικής τεστοστερόνης – T. Testo (ng/ml), της προλακτίνης – PRL (ng/ml), της οιστραδιόλης - Ε2 (pg/ml), της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης – FSH (IU/ml) και της ωχρινοτρόπου ορμόνης - LH (IU/ml). Υπολογίστηκε, τέλος, ο λόγος ολικής τεστοστερόνης/οιστραδιόλης. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας αυτής προκύπτει ότι η χορήγηση σιλδεναφίλης αυξάνει την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, ενώ το ποσοστό των μορφολογικά φυσιολογικών σπερματοζωαρίων και ο λόγος της ολικής τεστοστερόνης προς την οιστραδιόλη αυξάνονται στατιστικά σημαντικά μετά τη θεραπεία τόσο με σιλδεναφίλη όσο και με βαρδεναφίλη. Η θετική επίδραση των εκλεκτικών αναστολέων της PDE5 στην κινητικότητα και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων μάς κάνει να ελπίζουμε στην ένταξη των φαρμάκων αυτών στις θεραπευτικές φαρμακευτικές επιλογές του ουρολόγου για την αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας. Επίσης, η αύξηση του λόγου της ολικής τεστοστερόνης προς την οιστραδιόλη, που παρατηρήθηκε στους άντρες της μελέτης, η οποία μπορεί να εκφραστεί σαν μια ανασταλτική δράση των φαρμάκων αυτών στη λειτουργία της αρωματάσης, σε συνδυασμό με το γεγονός της υπερέκφρασης των PDE5 σε διάφορους καρκινικούς ιστούς, μας ανοίγει νέους ερευνητικούς ορίζοντες για την πιθανή χρήση των PDE5i σαν αντινεοπλασματικά φάρμακα. Αναμφίβολα, απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να διασαφηνιστεί εάν στο μέλλον οι εκλεκτικοί αναστολείς της PDE θα χρησιμοποιηθούν ως βοηθητικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας.