Celem artykułu jest określenie zakresu wykorzystania instrumentów niefinansowego wspierania przedsiębiorczości przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce, z uwzględnieniem kategorii rodzajowych gmin, a także sprawdzenie zależności przestrzennych między wykorzystaniem instrumentów przez gminy i powstawaniem na ich terenie nowych firm. W tym celu zaprojektowano badanie na próbie Global Entrepreneurship Monitor (GEM), obejmującej 896 polskich gmin (tj. ponad 35% wszystkich JST). W celu przeprowadzenia tak dużych i rozproszonych przestrzennie badań skonstruowano autorski formularz ankiety. Do ich realizacji wykorzystano metodę CATI. W skali Polski nie przeprowadzono dotychczas badań diagnozujących instrumenty wspierania przedsiębiorczości przez gminy o tak szerokim profilu i na tak dużej oraz zróżnicowanej (wewnętrznie i przestrzennie) próbie. Badania wykazały związek między zakresem instrumentów wspierania przedsiębiorczości a typem gminy. Instrumenty wdrażane przez gminy wiejskie miały inny charakter niż instrumenty stosowane przez gminy miejskie, miejsko-wiejskie i miasta na prawach powiatu. Wykazane zróżnicowanie nie wynikało jednak z dostosowania instrumentów do typu gminy, ale z przekonania o skuteczności danej formy wsparcia. Badania pozwoliły również na identyfikację klastrów gmin o wysokiej i niskiej przedsiębiorczości. Gminy, w których powstały firmy, znajdowały się w sąsiedztwie gmin o wysokiej przedsiębiorczości.