METODY ODTWARZANIA PŁODNOŚCI W POPULACJACH LOKALNYCH PŁODNOŚĆ, ZDOLNOŚĆ ROZRODCZA I ICH POMIARPłodność jest, obok wymieralności, determinantem ludzkiej reprodukcji. Choć płodność oznacza zdolność do posiadania potomstwa, to mierniki reprodukcji używają różnych sposobów jej pomiaru. Ponieważ ludzie zdolni są do świadomej kontroli ich zachowań rozrodczych, liczba dzieci rodzonych w rodzinie zależy nie tylko od biologicznej zdolności rozrodczej kobiet i mężczyzn, ale również od ich sytuacji społecznej, ekonomicznej i kulturowej. Przekonanie, że "kontrola urodzeń" jest zjawiskiem nowoczesnym, opartym na technologiach zapobiegających zapłodnieniu, lub pozwalających na przerwanie ciąży, jest błędne ponieważ praktycznie wszystkie populacje ludzkie używały, jakkolwiek prymitywnych, metod zapobiegania zapłodnieniom (np. stosunek przerywany) czy też wywoływania poronień (Avicenna 1025). Te "prymitywne" metody, choć w indywidualnych przypadkach zawodne, w skali populacji mogą skutecznie zmniejszać liczby urodzeń poniżej wartości wynikającej ze zdolności rozrodczej i częstości stosunków płciowych. W związku z tym należy odróżniać zdolność rozrodczą będącą zjawiskiem biologicznym od realizowanej płodności, która jest wynikiem kombinacji uwarunkowań społeczno-ekonomicznych i biologicznej zdolności organizmów rodziców do wydania na świat potomstwa (Henneberg 1980). Na zdolność rozrodczą składa się szereg zjawisk biologicznych, a mianowicie dojrzewanie biologiczne i przekwitanie kobiet i mężczyzn, ich zdolność produkcji gamet, jakość gamet (np. ilość i prawidłowa budowa plemników), zdolność do stosunków płciowych (ograniczana np. budową anatomiczną genitaliów i psychologicznymi nastawieniami do pożycia płciowego), możliwość prawidłowego zapłodnienia (zależna, m.in. od immunologicznej reakcji dróg