Εισαγωγή: Η διερεύνηση αντικειμενικών δεικτών εκτίμησης του πόνου σε άτομα που δεν επικοινωνούν είναι μεγάλου ενδιαφέροντος για την εντατική νοσηλευτική. Η ουσία P (SP) θεωρείται νευροπεπτίδιο πόνου, η έκλυση του οποίου επηρεάζει και την παραγωγή των κυτοκινών. Σκοπός: της μελέτης ήταν η διερεύνηση: α) των επίπεδων SP στο πλάσμα βαρέως πασχόντων νοσηλευόμενων σε μονάδα εντατικής θεραπείας, β) της συσχέτισης των επιπέδων της SP στο πλάσμα ατόμων με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST (STEMI) και του βαθμού του πόνου που βιώνουν, γ) δυνητικών συσχετίσεων μεταξύ των επιπέδων SP, της αντίληψης του πόνου και βιοχημικών δεικτών ιστικής βλάβης και κλινικής βαρύτητας των ασθενών. Μέθοδος: Προοπτική μη πειραματική μελέτη με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις και συγχρονικές συγκρίσεις σε δείγμα ευκολίας 40 ασθενών με STEMI, δύο ομάδων βαρέως πασχόντων που νοσηλεύονταν σε μονάδα εντατικής θεραπείας, με και χωρίς εμφανές ιστικό τραύμα (ν=40 και 40 αντίστοιχα), και σε μία ομάδα υγιών εθελοντών (ν=40), στις οποίες εκτιμήθηκαν στο πλάσμα αίματος τα επίπεδα των SP, IL-6, IL-8, Fas και FasL. Τα επίπεδα των παραγόντων ποσοτικοποίηθηκαν με ανοσοενζυμική μέθοδο (ELISA). Η εκτίμηση της έντασης του πόνου έγινε με την αριθμητική αναλογική κλίμακα και τις κλίμακες πόνου Payen και Puntillo, ενώ το στρες μετρήθηκε με αριθμητικές κλίμακες 0-10 και τις κλίμακες ICUESS, HADS, Zung και Hamilton. Η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το SPSS 19.0. Αποτελέσματα: Τα επίπεδα της SP στο πλάσμα δεν εμφάνισαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των επαναλαμβανόμενων μετρήσεων για την κάθε ομάδα της μελέτης, αλλά ούτε και μεταξύ των ομάδων. Αντίθετα, στην ομάδα ασθενών με STEMI παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διακύμανση της συγκέντρωσης της IL-6 και του FasL στις διαφορετικές χρονικές στιγμές νοσηλείας και μείωση της συγκέντρωσης της IL-8, του Fas και του FasL στο πλάσμα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Ακόμη βρέθηκαν αυξημένα επίπεδα IL-6 και Fas, μειωμένα επίπεδα FasL και σημαντική διακύμανση των επιπέδων της IL-8 και του FasL στο πλάσμα διασωληνωμένων ασθενών, με εμφανές ιστικό τραύμα, σε σχέση με το πλάσμα υγιών εθελοντών. Η ένταση του πόνου με τις συμπεριφορικές κλίμακες συσχετίστηκε με τη συγκέντρωση της IL-6 και τους δείκτες Fas και FasL, για το σύνολο των ασθενών και για τις ομάδες των διασωληνωμένων ασθενών. Στατιστικά σημαντική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ των Fas και FasL, με τις κλίμακες αξιολόγησης βαρύτητας της νόσου και της SP με την κατάθλιψη. Συμπεράσματα: Η συγκέντρωση της SP δεν αποτέλεσε δείκτη εκτίμησης της έντασης πόνου, ωστόσο τα επίπεδα της IL-6, του Fas και του FasL φαίνεται ότι συσχετίζονται με την αντικειμενική εκτίμηση της έντασης του πόνου. Περαιτέρω μελέτες προς την κατεύθυνση αυτή μπορεί να αναδείξουν σημαντικά ευρήματα για την αντικειμενική μέτρηση του πόνου, μέσω βιοχημικών δεικτών.