Zarys treści. Niniejsza praca zawiera próbę zastosowania niekonwencjonalnej metodyki w badaniu struktury funkcjonalnej krajobrazu górskiego na przykładzie poligonu badawczego znajdującego się na północno-zachodnim Sørkapplandzie na Spitsbergenie. Autor wychodzi od systemów stokowych, ponieważ stoki stanowią większość powierzchni obszarów górskich i na nich są zlokalizowane ważne potoki materii i energii. Zakłada, że zróżnicowanie funkcjonowania systemów stokowych odzwierciedla się w różnorodności typów sekwencji geokompleksów na stokach, czyli występowaniu różnych katen geoekologicznych.Na podstawie mapy uroczysk, mapy poziomicowej oraz badań terenowych przeanalizowano ciągi jednostek przestrzennych sprzężone wzdłuż linii kateny stokowej. Określono 30 typów układów geokompleksów. Aby dać wyraz ich zróżnicowaniu przestrzennemu, zdefiniowano zasięgi ich występowania. Powstała w ten sposób mapa zawierająca mozaikę jednostek przestrzennych wyznaczonych przez ten sam typ funkcjonowania -zdominowanych przez te same kateny geoekologiczne.Słowa kluczowe: krajobraz górski, struktura funkcjonalna krajobrazu, katena geoekologiczna, typologia katen, Spitsbergen, Sørkappland.
WprowadzenieWedług M. Pietrzaka (1989) są dwa sposoby pojmowania struktury geokompleksu. Pierwszy z nich odnosi się do budowy i układu jednostek przestrzennych oraz ich podziału na części składowe (liczba, częstość, różnorodność, sąsiedztwo, związki, kształt). Drugi sposób obejmuje badania współzależności i relacji między jednostkami przestrzennymi pojmowanymi jako części składowe systemu. W nowszych pracach cytowanego autora podejścia te zostały nazwane odpowiednio badaniami chorostruktury i etostruktury krajobrazu (Pietrzak, * Badania do niniejszej pracy przeprowadzono w ramach projektu grantowego MNiSW nr N N305 035634 "Zmiany środowiska przyrodniczego Zachodniego Sørkapplandu (Spitsbergen) pod wpływem globalnego ocieplenia i działalności człowieka w ostatnim 25-leciu".