Το ενεργητικό και το παθητικό κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης προκαλούν πλήθος επιπλοκών τόσο στην ίδια τη γυναίκα όσο και στο έμβρυο. Οι επιδράσεις τους έχουν επιπτώσεις και στη μετέπειτα ζωή του παιδιού, καθώς και πλήθος αυτών εκδηλώνονται στην ενήλική του ζωή.Η πρώιμη ανίχνευση των παραγόντων κινδύνου που συνδέονται με τη μη διακοπή του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη - παράγοντες όπως κοινωνικοί, οικονομικοί, δημογραφικοί, ψυχολογικοί όπως η καταθλιπτική διάθεση (με την κλίμακα Beck Inventory I-A), βιολογικοί όπως η εξάρτηση από τη νικοτίνη (με την κλίμακα του Fagerstrom), η εξάρτηση από το αλκοόλ (με την κλίμακα AUDIT-C) - συμβάλει στην πρόληψη και μείωση των επιπλοκών και όλων των δυσμενών επιπτώσεων που έχει το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη, καθώς και στην υγεία του εμβρύου και του νεογνού. Σκοπός Ο σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν να μελετήσει εκείνους τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες που επιδρούν στην καπνιστική κατάσταση της γυναίκας, κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.ΜεθοδολογίαΟ πληθυσμός του δείγματος αποτελούνταν από 1100 έγκυες γυναίκες. Δόθηκε ειδική άδεια από την επιτροπή ηθικής για τη διεξαγωγή της έρευνας και από τα τρία νοσοκομεία/μαιευτήρια. Η έρευνα βασίστηκε στη συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου, το οποίο διανεμήθηκε τυχαία και το οποίο δημιουργήθηκε και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για τη συγκεκριμένη μελέτη. ΑποτελέσματαΤα αποτελέσματα καταδεικνύουν υψηλή συσχέτιση μεταξύ της καταθλιπτικής διάθεσης, της εξάρτησης από τη νικοτίνη και της καπνιστικής κατάστασης κατά την εγκυμοσύνη μετά την μελέτη της κλίμακας Beck Inventory I-A και της κλίμακας εξάρτησης από τη νικοτίνη του Fagerstrom. Η λογιστική γραμμική παλινδρόμηση ανέδειξε επίσης ένα μοντέλο πρόβλεψης της καπνιστικής κατάστασης κατά την εγκυμοσύνη που εξηγεί παράλληλα και το υψηλό ποσοστό (17,55%) των εγκύων καπνιστριών που συνέχισαν να καπνίζουν καθ’ όλη την εγκυμοσύνη.Οι κυριότεροι προβλεπτικοί παράγοντες για την καπνιστική κατάσταση προέκυψε πως είναι οι εξής ψυχοκοινωνικοί παράγοντες: η καταθλιπτική διάθεση, η εξάρτηση από τη νικοτίνη, η στήριξη από το σύντροφο και την οικογένεια στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος, το κάπνισμα προ εγκυμοσύνης καθώς και παράγοντες όπως το μέρος που καταναλώνει η έγκυος τα περισσότερα τσιγάρα, η επιθυμία της να επισκεφθεί ένα κέντρο διακοπής του καπνίσματος, το ωράριο εργασίας της, ο τρόπος με τον οποίο παίρνει πληροφορίες σχετικά με το κάπνισμα και τέλος η εμφάνιση άμεσων επιπτώσεων στην εγκυμοσύνη λόγω του καπνίσματος. Επίσης παρατηρήθηκε ότι το 46,73% των γυναικών δήλωσαν καπνίστριες στην αρχή της εγκυμοσύνης, ενώ το 17,55% συνέχισε να καπνίζει σε όλη την εγκυμοσύνη. Συζήτηση - ΣυμπεράσματαΤα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έχουν λοιπόν σημαντική επίπτωση, όσον αφορά την πρώιμη ανίχνευση και πρόβλεψη της καπνιστικής κατάστασης των εγκύων, ώστε να εφαρμόζεται έγκαιρη παρέμβαση διακοπής του καπνίσματος από τους επαγγελματίες υγείας και ειδικότερα τις μαίες και τους μαιευτές σε όλες τις μαιευτικές δομές.